IMF brengt Bos slecht nieuws
Op de dag dat de eerste ‘krokusjes van herstel’ ontloken, walste het Internationaal Monetair Fonds (IMF) hier met een gitzwarte groeiprognose overheen. Slecht nieuws voor minister Bos?
Het valt te hopen dat de burger de laatste tijd een olifantenhuid heeft ontwikkeld voor slecht nieuws. Anders zou hij er moedeloos van kunnen worden, om daarmee juist het gelijk van de pessimisten te bevestigen.Even nadat het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) gisteren meldde dat consumenten plots stukken positiever zijn over de nabije toekomst van de economie („optimisten schieten als krokusjes uit de grond”), strooide het IMF extra zout in de nog open wonden.
Het instituut is uiterst somber over de ontwikkeling van de wereldeconomie. Voor het eerst sinds WO-II zal de globe, materieel gezien althans, op jaarbasis krimpen. Nederland komt er in de IMF-horrorstory helemaal beroerd vanaf: het fonds schat in dat de economie hier in 2009 met 4,8 procent achteruitboert.
Dat is bijna anderhalf keer meer dan de krimp van 3,5 procent die het Centraal Planbureau (CPB) vorige maand nog voorspelde. Voor 2010 ligt een krimp van 0,7 procent (CPB: 0,25 procent) in het verschiet. Alleen over de werkloosheid zijn ze bij het fonds positiever dan het CPB.
Het IMF wijt de sterke terugval vooral aan de val van de wereldhandel, waar Nederland met zijn exportgedreven, open economie meer dan gemiddeld gevoelig voor is. Een gevleugelde uitdrukking leert dat als Duitsland niest, Nederland verkouden raakt, maar als we het IMF mogen geloven zijn beide naties nagenoeg even ziek. Want ook Duitsland mag zich schrap zetten voor een megakrimp (ruim 5 procent).
Minister Bos van Financiën, gisteren wellicht nog met verlof omdat zijn vrouw zaterdagavond beviel van zoon Joppe, zal de cijfers hoogstwaarschijnlijk goed hebben bekeken. Minder groei leidt namelijk tot een stijgend overheidstekort, onder meer door lagere belastinginkomsten.
En dat tekort was al zo groot. Ging het CPB er na de eigen groeiprognose al van uit dat de staat over 2009 en 2010 onder de streep zeker 50 miljard euro tekortkomt; als het IMF goed zit, komen hier nog wel wat miljardjes bij. Dat betekent nog meer lenen en dat betekent heel veel extra rente. Maar wellicht zit het IMF er naast. Vorig jaar kleunde de organisatie ook al eens flink mis, toen ze in een somber rapport over de Nederlandse huizenmarkt de rol van de hypotheekrenteaftrek over het hoofd zag.
Als het aan IMF-baas Olivier Blanchard ligt, kan Bos echter sowieso zijn borst natmaken. Volgens de Fransman zijn er opnieuw op grote schaal steunmaatregelen en stimuleringspaketten van overheden nodig om de economie op te peppen. „We kunnen nu niet achterover leunen”, benadrukte hij gisteren.
Vorige week werd het kabinet het op hoofdlijnen eens over de invulling van bezuinigingen die vanaf 2011 staan gepland, om in ieder geval een begin te maken met de afbetaling van de geaccelereerde staatsschuld. Dat zwaarbevochten compromis lijkt nu alweer achterhaald.