Ze maakten een afspraak: de bedrijfsleiding van de machinefabriek, de personeelsvertegenwoordiging (pvt) en de vakbonden. Van de honderd werknemers zou een deel moeten vertrekken, tenzij er tachtig mensen tijdelijk in deeltijd gingen werken.Gerard van Dijk, bestuurder bij CNV BedrijvenBond, was erbij toen de mogelijkheden werden voorgelegd aan de werknemers, tijdens een bijeenkomst in de kantine. Het viel hem op hoe eensgezind en unaniem iedereen vóór stemde. Voor de deeltijd-WW, de opvolger van de regeling voor werktijdverkorting.

Machinefabriek Elburg houdt het maximum aan dat een werkgever mag kiezen: de arbeidsuren van tachtig medewerkers gingen met 50 procent terug. Voorlopig gebeurt dat voor dertien weken; waarschijnlijk wordt verlenging aangevraagd voor twee keer 26 weken.

Over de niet-gewerkte uren krijgen de werknemers een WW-uitkering. Het bedrijf vult het bedrag aan –de uitkering bedraagt 75 procent van het laatstverdiende loon– zodat de werknemer zijn complete salaris krijgt. Voor het pensioen heeft de regeling geen consequenties, wel voor de uitkering als er alsnog werkloosheid zou volgen.

DAF

In november werden problemen zichtbaar, vertelt Gert van der Kolk (36), hoofd productkwaliteit en lid van de personeelsvertegenwoordiging van de machinefabriek. „Orders liepen terug, of opdrachtgevers stelden ze uit.” De fabriek maakt onderdelen voor motoren: „Een motor bestaat uit honderden onderdelen; wij leveren er dan een of twee voor.”

Een van de klanten van de Elburgse fabriek voor wie de productie „dramatisch” afnam, is truckfabrikant DAF. „We maken nu 25 procent van de hoeveelheid die we vorig jaar aan DAF leverden.” Een grote Duitse klant van injectiesystemen voor dieselmotoren heeft nog maar de helft van de normale productie nodig.

Het was en is niet zo dat de medewerkers duimen draaien, zegt Van der Kolk. „Maar je gaat wel afscheid nemen van mensen met tijdelijke contracten. In januari en februari vroeg de directie het personeel om snipperdagen op te nemen. Collega’s gaven er massaal gehoor aan.”

In maart stemden bonden en werknemers in met de deeltijd-WW. „Ik heb niemand gesproken die ertegen was. Dit is beter dan dat je een derde van je collega’s moet uitzwaaien en wie weet zit je er zelf wel bij.”

Het mes snijdt met de deeltijd-WW aan twee kanten. De werknemers staan niet op straat, en het voordeel voor de machinefabriek is dat de ervaren krachten binnen blijven. Want CNC’ers zijn schaars, zegt Peter Lokhorst (40), zelf CNC’er oftewel operator-insteller. CNC staat voor ”computerized numerical control” en gaat over de computergestuurde regeling van werktuigmachines. Lokhorst geeft via het scherm aan wat de machine moet doen. Alles gaat tot ver achter de komma nauwkeurig. Hier wordt gewerkt met micrometers: „Die krijg je als je millimeters in duizend stukjes hakt.”

Vakkennis

Het is 10.00 uur, en Lokhorst mag al naar huis. Zijn dag zit erop; hij begint ’s morgens om zes uur en is sinds een week extreem vroeg klaar.

„Het is mooi weer, dat komt goed uit”, zegt hij laconiek. „Ik kan buiten aan de slag. Ik renoveer mijn tuinhuis, dat was hard nodig.” Rond twaalven haalt hij zijn twee kinderen van school. „Maar ik zit met een dubbel gevoel. Ik werk liever van zes tot zes.”

Binnenkort biedt de machinefabriek opleidingen aan in alle tijd die is vrijgekomen. Lokhorst begint aan een bhv-cursus.

Hij vindt de trainingen een goed idee. „Ik denk dat het bedrijf hier ook profijt van heeft. Zo lopen er straks mensen met meer vakkennis rond. En je krijgt gemotiveerder werknemers. Als een bedrijf in je investeert, is dat positief. Een voordeel is ook dat we nu de mogelijkheid hebben te snuffelen aan andermans werkzaamheden.”

Hij draait de computer de rug toe, vertrekt uit de geur van metaal en loopt naar buiten, de zon in.