Meer dan ooit zijn thans de kiezers op drift. Grote groepen schieten gemakkelijk van de ene kant van het politieke spectrum naar de andere. Fortuyn heeft veel onvrede losgemaakt, maar de nieuwe politiek heeft tot dusver weinig opgeleverd.

Het CDA staat nog steeds hoog in de peilingen (zelfs boven de 50 zetels), maar er hoeft maar weinig te gebeuren of talloze kiezers laten Balkenende vallen voor een ander. Hier en daar zijn er aanwijzingen dat hij al wat begint af te bladderen. In het lijsttrekkersdebat van afgelopen vrijdag kwam hij bij de kijkers niet over als de grote winnaar. Oud-premier Van Agt bekritiseerde zijn aanpak van het debat over het herstel van waarden en normen.

Maar het moet wel gek gaan wil het CDA niet als de grootste partij uit de bus komen. Dat betekent dat Balkenende vrijwel zeker is van het premierschap, temeer daar het CDA in de coalitiebesprekingen verschillende kanten uit kan. Zowel een coalitie met de VVD als een met de PvdA is mogelijk. Wat Balkenende betreft maakt zelfs de LPF nog een kans om te mogen aanschuiven, wanneer die partij nodig is om aan een meerderheid te komen.

Maar ook bij een voortzetten van de huidige coalitie is een nieuw regeerakkoord nodig. De economische situatie is sinds vorig voorjaar aanmerkelijk verslechterd en dat heeft forse consequenties voor de rijksbegroting. Volgens het CPB moet er rekening gehouden worden met een tegenvaller van 10 miljard euro.

Iedere partij komt daarbij met een eigen invulling van de bezuinigingen, terwijl men daarnaast de kiezer ook graag wat extraatjes in het vooruitzicht stelt. Zo kwam PvdA-lijsttrekker Bos in De Telegraaf met het voorstel om de burger een extra belastingkorting te geven van 40 euro om de prijsstijgingen als gevolg van de euro te compenseren. Ook het kwartje van Kok houdt nog steeds de gemoederen bezig.

Vergeleken met andere partijen kunnen ChristenUnie en SGP rekenen op een trouw kiezerskorps, zowel qua opkomst als qua stemkeuze. Toch bestaat ook hier niet meer die onwrikbare trouw aan de eigen partij die er vroeger was.

De ChristenUnie had de vorige keer zelfs te kampen met een fors verlies in de richting van het CDA. Opiniepeilingen wijzen er niet op dat velen daar spijt van hebben en nu weer naar de ChristenUnie terugkeren. Maar de afbraak zet zich gelukkig ook niet voort.

Na de pijnlijke discussies over het lijsttrekkerschap die de afgelopen maanden gevoerd werden, slaagt Rouvoet er aardig in de gelederen te sluiten. ”Swingende ChristenUnie vormt zich een nieuwe identiteit”, zo schreef het Nederlands Dagblad niet ten onrechte.

Anders dan bij de vorige verkiezingscampagne staat regeringsdeelname niet meer zo hoog genoteerd. Dat is om allerlei redenen verstandig, onder meer omdat de achterban nogal verdeeld is als het gaat om de vraag of de ChristenUnie vooral past in een coalitie met de VVD of in een met de PvdA.

De SGP hoopt op een herovering van de derde kamerzetel. In ieder geval gaf de afgelopen vrijdag massaal bezochte startbijeenkomst van de verkiezingscampagne blijk van een grote betrokkenheid van de achterban.

Van der Vlies signaleerde in eigen kring een bepaalde aantrekkingskracht van Balkenende. Voor de SGP moet het echter niet moeilijk zijn om duidelijk te maken hoe groot de kloof is tussen de eis van Gods geboden en de opstelling van het kabinet-Balkenende of de inhoud van het verkiezingsprogram van het CDA.