In de bouw dreigen tienduizenden ontslagen als gevolg van de krimpende vraag door de kredietcrisis. Is dat logisch voor een land waar een dramatisch tekort aan huizen heerst in een aantal woningsectoren en ook zonder overheidsbemoeienis gebouwd zou kunnen worden?Sterker nog, de overheidsbemoeienis en starre regelgeving frustreren in veel gevallen de bouw, waar tal van bouwopdrachten mogelijk zouden zijn. Alle reden om via een creatieve ingreep de bouw en het aanbod van woonruimte een forse impuls te geven.

De woningnood in Nederland wordt steeds nijpender. Komende kabinetsperiode bestaat er behoefte aan 255.000 extra seniorenwoningen en in 2015 dreigt dat tekort op te lopen tot 400.000. Staatssecretaris Bussemaker wil 80 miljoen uittrekken voor kleinschalige verpleegeenheden in de wijk, maar dat is een druppel op een gloeiende plaat.

We moeten dus op een creatievere wijze omgaan met de woningmarkt en het platteland revitaliseren, door mensen de kans te bieden vrijwillig in te schikken op het eigen erf en hen daartoe te stimuleren.

Iedereen met een erf van meer dan 600 vierkante meter zou een schuur, garage of stal moeten kunnen afstaan om op die plaats een extra woning te bouwen. Ouders kunnen zo op het erf van hun kinderen wonen, kinderen kunnen een starterswoning op het erf van hun ouders krijgen.

Intensieve veehouderij

Als bijbouwen op eigen erf wordt toegestaan zonder dat het bouwvolume toeneemt, is dat niet schadelijk voor de groene ruimte, wordt dat gefinancierd door burgers zelf en bevordert dat de mantelzorg, de leefbaarheid en een evenwichtige bevolkingsopbouw op het platteland. Het betekent verder de enorme impuls voor economie en werkgelegenheid die op dit moment zo hard nodig is. Als 100.000 burgers gebruikmaken van deze mogelijkheid op eigen erf een extra woning te bouwen, bijvoorbeeld ter waarde van 2 ton, levert dat een economische impuls op van 20 miljard euro, plus 100.000 woningen op het platteland voor jongeren en ouderen.

Eenzelfde regeling moet worden ontwikkeld voor het saneren van bedrijven in de intensieve veehouderij. Bij het slopen van stalruimte en schuren moet het bouwen van appartementen met eenzelfde oppervlakte worden toegestaan. Dat biedt meteen mogelijkheden tot warme sanering van een dieronvriendelijke sector en extra woonruimte in de mooiste delen van ons land zonder het groen aan te tasten. Daarmee wordt de druk op de stedelijke woningvoorraad kleiner, omdat minder jongeren én ouderen naar de stad hoeven te trekken voor huisvesting.

De huidige ruimte-voor-ruimteregelingen gaan uit van de illusie dat de bestaande verstening van de groene ruimte terug te dringen is. Het zou van meer realiteitszin getuigen uit te gaan van het huidige bouwvolume. Een wet die de bouw van meergeneratiewonen op het platteland vergemakkelijkt, zal de economie, de duurzaamheid, de ouderenzorg en de woonvoorraad zeer goede diensten kunnen bewijzen.

De auteur is fractievoorzitter van de Partij voor de Dieren in de Tweede Kamer.