De man die de prins vormde
Mr. J. W. Leeuwenburg wordt per 1 augustus de nieuwe algemeen secretaris van de koningin, zo meldde de Rijksvoorlichtingsdienst recent. De vertrouweling van prins Willem-Alexander -en ook van prinses Máxima- wordt daarmee de rechterhand van koningin Beatrix. Is het een erepromotie in de aanloop naar zijn pensioen of sorteert de koningin voor op een troonswisseling, zodat prins Willem-Alexander na de troonsbestijging als koning direct zijn meest ervaren hulp naast zich heeft?
Jaap Leeuwenburg kwam in 1995 aan het hof. Koningin Beatrix zocht destijds een goede secretaris voor haar zoon. De koningin wilde iemand die hen na zijn studie goed in de Nederlandse samenleving zou kunnen laten inwijden. Ze koos daarom niet voor een diplomaat van het ministerie van Buitenlandse Zaken, maar voor een hoge ambtenaar van Binnenlandse Zaken. Leeuwenburg was op dat moment directeur rampenbestrijding bij dat ministerie.De in Amsterdam geschoolde jurist zou aanvankelijk een jaar of vier blijven. Veel hoffunctionarissen zijn ambtenaren die voor een aantal jaar gedetacheerd worden aan het hof en dan weer terugkeren naar hun ministerie. Leeuwenburg bleef. De prins en hij kunnen het goed met elkaar vinden.
Leeuwenburg gaf de prins veel wijze adviezen en stoomde hem klaar voor de troon. In 1995 zagen velen prins Willem-Alexander als vrolijke student, zo’n vijftien jaar later zegt een overgrote meerderheid van de Nederlandse bevolking dat de kroonprins klaar is om de troon te bestijgen.
De nu 59-jarige Leeuwenburg heeft daar een belangrijke bijdrage aan geleverd. Hij bracht de prins in contact met interessante mensen die Willem-Alexander iets konden meegeven: niet de burgemeesters met ambtskettingen en vriendelijk knikkende directeuren, maar jonge professionals van dezelfde leeftijd als het prinselijk paar die straks op allerlei plaatsen in de maatschappij vooraan zullen staan. Leeuwenburg heeft eraan gewerkt dat Willem-Alexander iemand zou worden die weet wat er onder Nederlanders leeft.
Leeuwenburg is een man die voor openheid en toegankelijkheid van het hof is. Prins Willem-Alexander moet dicht bij het volk staan, vindt hij, maar tegelijk weer niet zo dichtbij dat de aanstaande koning ’gewoon’ wordt.
Leeuwenburg is ook de persoon achter de halfjaarlijkse ontmoetingen tussen het prinselijk paar en de leden van de Vereniging Verslaggevers Koninklijk Huis, en achter de Eikenhorstdiners, waarbij de prins en zijn vrouw leeftijdsgenoten ontvangen die over enige tijd op sleutelposities zitten.
Leeuwenburg is eveneens de hoveling die samen met het prinselijk paar nadenkt over de invulling van het koningschap als Willem-Alexander de troon zal bestijgen. Samen beraden ze zich op de nieuwe invulling van wat nu Koninginnedag is, op de samenstelling van de hofhouding en op de vorm van staatsbezoeken en de te bezoeken landen.
Leeuwenburg -getrouwd, twee kinderen- is altijd in de nabijheid van de prins te vinden, maar valt niet op. Hij reist vaak met de prins mee en neemt belangrijke beslissingen over diens programma, maar is tegelijkertijd niet op de voorgrond aanwezig. Een echte hoveling dus.