Deze manier van opvoeden kan tot gevolg hebben dat kinderen een minderwaardigheidsgevoel krijgen en hun hele leven houden. De Amerikaanse predikant dr. Charles Boyd komt in zijn spreekkamer regelmatig de negatieve gevolgen van deze manier van opvoeden tegen. Het gaat om mensen die hulp zoeken in de omgang met hun vader of moeder die maar niet begreep wat er aan hun kind zo uniek is.In ”Ieder kind zijn eigen aanpak” behandelt Boyd praktijkvoorbeelden. Hij heeft het over dertigers en veertigers. Zoals Rebecca, een jonge moeder van twee dochters. Zij heeft nog steeds geen goede relatie met haar moeder, gewoon vanwege het feit dat ze totaal verschillend zijn.

Rebecca’s moeder is een keurige huisvrouw die niet graag in de schijnwerpers staat. Rebecca zelf houdt juist van veel activiteiten buitenshuis; zij vindt het huishouden minder belangrijk. Haar moeder is niet in staat Rebecca een compliment te geven. Integendeel, zij wijst haar voortdurend op haar falen, waar de dochter nog steeds een compliment verwacht.

Rebecca neemt vervolgens deze ouderlijke bezoedeling, het ‘vuil’ dat haar moeder bij haar achterlaat, mee in de opvoeding van haar eigen kinderen. Rebecca heeft een dochter die graag thuis is en veel met poppen speelt, maar watzou Rebecca graag zien dat haar dochter eropuit gaat om vriendschappen te sluiten. De geschiedenis dreigt zich te herhalen.

Negatieve bejegening

Alle opvoeders lopen het risico van zo’n negatieve bejegening van de kinderen die aan hen zijn toevertrouwd. Zij geven allemaal iets van hun eigen bezoedeling aan hen door.

Boyd vindt het van groot belang dat ouders hun opvoeding aan het kind aanpassen, zodat het kan opgroeien op de manier die bij hem past. In ”Ieder kind zijn eigen aanpak” behandelt hij een hulpmiddel: het DISC-profiel. De D staat voor Doelgericht, de I voor Interactief, de S voor Stabiel en de C voor Corrigerend.

Door middel van een vragenlijst kunnen ouders het aangeboren gedragspatroon van henzelf en dat van hun kinderen ontdekken. Het gedragspatroon heeft te maken met het tempo en de prioriteit (gerichtheid) van een persoon.

Een verhelderend beeld hierbij is het weven van een wandkleed met verticale en horizontale draden. De verticale draad stelt het tempo voor. Mensen met een hoog tempo zijn naar buiten gericht, tonen initiatief en nemen risico’s. Personen met een laag tempo zijn bedachtzaam, afwachtend en risicomijdend. De horizontale draad is de prioriteit of gerichtheid, de motivatie achter de daden.

Daarnaast maakt Boyd een onderscheid tussen taakgerichtheid en mensgerichtheid. Eigenschappen van taakgerichte mensen zijn onafhankelijkheid en gereserveerdheid. Kenmerken van mensgerichte personen zijn het benadrukken van relaties, ontspannenheid en warmte.

Wanneer deze draden worden geweven, ontstaat een grafiek in het DISC- model dat is ontworpen om menselijk gedrag beter te begrijpen. Boyd vergelijkt het beeld van het wandkleed met Psalm 139. Daarin staat dat de Meesterwever mensen in de moederschoot heeft geweven.

Valkuilen

Boyd beschrijft de sterke maar ook de zwakke kanten van de verschillende menselijke profielen. Ouders kunnen hun kind beter bijsturen als zij de valkuilen van henzelf en van hun kinderen kennen.

Wel plaatst Boyd een kritische kanttekening bij het DISC-model. Een kind dat in ontwikkeling is, past niet altijd in een bepaald profiel. Het experimenteert om uit te zoeken welk gedragsprofiel het beste bij hem past. Zo kan een kind zich op school anders gedragen dan thuis. Daarom is het belangrijk het kind in verschillende situaties te observeren, alsook aan anderen hun mening over het kind te vragen.

Boyd vindt desondanks het DISC-model na de Bijbel de belangrijkste informatiebron om menselijk handelen te begrijpen. Het hielp hem bij de praktische toepassing van Spreuken 22:6: „Leer den jongen de eerste beginselen naar den eis zijns wegs; als hij ook oud zal geworden zijn, zal hij daarvan niet afwijken.”

In dit gedeelte is te merken dat Boyd op een ruimhartige manier met de Bijbel omgaat. Zo heeft hij er geen moeite mee Bijbelse figuren in het DISC-model in te delen. Ook betrekt hij Spreuken 22:6 op de gehele opvoeding, terwijl de kanttekeningen van de Statenvertaling dit vers betrekken op het onderwijs in de vreze des Heeren. Daaruit vloeit overigens wel voort dat ouders geen struikelblok, maar een richtingwijzer moeten zijn.

Compliment

Aan het einde van ieder hoofdstuk geeft de auteur een samenvatting. Ook geeft hij de lezer een praktische opdracht mee om in het gezin uit te proberen. Een voorbeeld: geef het kind een beschrijvend compliment. Stel dat het niet van opruimen houdt en toch plotseling iets opruimt. Dan kan het compliment zijn: „Ik zie dat je de tafel hebt afgeruimd zonder dat ik je erom vroeg.”

Ook positieve briefjes in een broodtrommel of op een bureau werken mee aan een positieve relatie met het kind. Er valt altijd wel iets positiefs te benoemen. Met dit werkboek kunnen ook ouders van een kind met gedragsproblemen hun kind beter begrijpen. Niet het kind, maar de ouders zijn de ingang tot verandering.

N.a.v. ”Ieder kind zijn eigen aanpak. Rekening houden met het aangeboren gedragspatroon van je kind… en van jezelf”, door dr. Charles F. Boyd; uitg. Gideon; Hoornaar, 2008; ISBN 978 90 606 7984 5; 297 blz.; € 17,25.