Kloneren
De eerste kloonbaby is tweede kerstdag ter wereld gekomen, beweert de firma Clonaid. Na schaap, muis, koe, varken, geit, aap en kat is nu ook een menselijke kloon een feit.
TECHNIEK - Het embryo dat bij kloneren ontstaat, komt niet tot stand door versmelting van een eicel en een zaadcel. Het kindje in wording heeft maar één ouder, een eiceldonor, eventueel een draagmoeder, en ontstaat door kerntransplantatie. Een eiceldonor levert een onbevruchte eicel, waaruit onderzoekers de celkern -met daarin de genetische informatie- verwijderen. De kloonouder levert een lichaamscel (bijvoorbeeld een huidcel), waaruit wetenschappers in het laboratorium de celkern verwijderen en inplanten in de ’lege’ eicel. Deze ’bevruchte’ eicel wordt vervolgens in de baarmoeder van een draagmoeder geplaatst en gaat zich delen. Hetzelfde gebeurt bij in-vitrofertilisatie (IVF). Bij de eerste menselijke kloon is de kloonmoeder (die de lichaamscel leverderde) ook draagmoeder, zodat deze haar eigen kloon heeft gedragen.
IDENTIEK - Een kloonbaby is genetisch identiek aan de celkerndonor, in dit geval de moeder. Beiden hebben hetzelfde genetisch materiaal in hun lichaamscellen. Dat is ook het geval bij een eeneiige tweeling, die ontstaat door splitsing van het embryo in een pril stadium van de zwangerschap. De kloonbaby lijkt dus even sterk op de kloonmoeder als een eeneiige tweeling op elkaar lijkt, maar is geen volmaakte kopie.
BEWIJS - De directeur van Clonaid, dr. Brigitte Boisselier, heeft beloofd dat een onafhankelijke deskundige mag controleren of het inderdaad om een kloon gaat. Dat kan worden aangetoond met een al bestaande DNA-test, waarmee artsen het genetisch materiaal van vader en kind vergelijken om te bewijzen dat hij de natuurlijke vader is.
VEILIGHEID - Veel wetenschappers staan huiverig tegenover het kloneren van mensen, niet in de laatste plaats omdat een groot deel van de experimenten mislukt en klonen (op latere leeftijd) vaak te kampen hebben met gezondheidsproblemen. De Brit dr. Ian Wilmut, die aan de wieg stond van het bekende kloonschaap Dolly, heeft berekend dat van de 9391 kloonexperimenten er slechts 277 leidden tot voldragen kloondieren. Dat is minder dan 3 procent.
DIEREN - In de zomer van 1996 slaagden wetenschappers van het Roslin Institute in Edinburgh erin een schaap te kloneren en deze ’kopie’ te laten opgroeien. Een eicel waar de kern is uitgehaald, is ’bevrucht’ met het genetisch materiaal uit een uiercel. De eicel met de nieuwe kern gedraagt zich als een embryo en gaat zich delen. Het schaap Dolly vormt de eerste in een lange rij. Al snel volgden muizen, koeien, varkens, geiten, apen en katten.
CONCURRENTIE - Het afgelopen jaar beweerden drie wetenschappers dat zij de eerste menselijke kloon ter wereld zouden brengen. Dr. Brigitte Boisselier van het bedrijf Clonaid, dat banden heeft met de raëliaanse beweging, is daar als eerste in geslaagd. De groepering denkt met kloneren het eeuwige leven te kunnen bereiken. De Italiaanse vruchtbaarheidsarts dr. Severino Antinori beweert dat uit zijn experimenten het eerste kloonkind begin januari wordt geboren. Eerder sprak hij over een baby die afgelopen november geboren zou worden, maar later wilde hij daar niet meer op ingaan. De Italiaanse arts raakte in 1994 in opspraak toen hij het voor een 62-jarige vrouw mogelijk maakte een kind te krijgen. Antinori is herhaaldelijk betrapt op keiharde leugens. Tot vorig jaar werkte hij samen met de Amerikaanse-Griekse arts dr. Panos Zavos. Later ontstond verwijdering. Zavos heeft nog niet gezegd dat er een kloonbaby in aantocht is, maar heeft wel al diverse paren met een onvervulde kinderwens en draagmoeders geselecteerd om een kind te kloneren.