Lott maakte zijn omstreden opmerkingen tijdens een feestelijke bijeenkomst voor de 100-jarige senator Strom Thurmond die in 1948 een presidentiële campagne lanceerde waarbij hij pleitte voor volledige rassenscheiding. Lott kreeg scherpe kritiek op zijn lof voor Thurmonds racistische verkiezingsprogramma, omdat veel partijgenoten vrezen dat dat de Republikeinse partij ernstig kan schaden bij de volgende verkiezingen.

Een week na het incident noemde ook president Bush de opmerkingen van Lott „onaanvaardbaar.” Donderdag stelde senator Bill Frist (Tennessee) zijn kandidatuur voor het leiderschap van de senaatsfractie. De Republikeinse fractie beslist daar begin januari over. Frist heeft als volksvertegenwoordiger overigens een staat van dienst die vrijwel identiek is aan die van Lott. Ook Frist heeft namelijk consequent tégen wetsvoorstellen gestemd ten gunste van minderheden.