EU-voorzitter Denemarken heeft samen met de Europese Commissie in de nacht van donderdag op vrijdag het compromis uitgewerkt. De vergadering van de ministers van visserij begon maandag. Er waren vier dagen voor uitgetrokken. Onduidelijk is hoelang de ministers nodig hebben om een akkoord te bereiken.

De afgelopen dagen zat er daardoor weinig schot in het overleg, dat zich vooral beperkte tot ’onderonsjes’ of de biechtstoelprocedure, zoals het officieel heet.

Staatssecretaris Odink, die aldoor in Brussel is, wilde voorlopig niet reageren op de nieuwe voorstellen. Zolang de onderhandelingen al lopen, weigert hij de buitenwacht het achterste van zijn tong te laten zien. Vanaf vrijdagochtend 10.00 uur zitten Odink en zijn collega’s weer te vergaderen.

In het compromis zitten positieve zaken voor Nederland. Zo zijn de totale vangsthoeveelheden (TAC’s) voor Noordzeetong en -schol ten opzichte van het eerder voorstel opgehoogd: voor tong tot 15.850 ton (2002: 16.000 ton) en voor schol tot 73.250 ton (2002: 77.000). De Nederlandse vissers, die respectievelijk 60 en 70 procent van deze TAC’s krijgen, kunnen daardoor bijna evenveel als dit jaar vangen. Odink zet overigens in op stabiele vangsthoeveelheden.

In combinatie daarmee eist het compromis wel een zogeheten zeedagenregeling. Vissers op tong en schol mogen maximaal vijftien dagen per maand uitvaren, maar de discussie belooft nog lastig te worden wegens eventuele uitzonderingen en voorwaarden. „Het venijn zit in de staart”, aldus diplomaten in Brussel.

Nederland kent al zo’n regime. Gemiddeld ligt een Nederlands vissersschip 180 dagen per jaar aan de wal. Het zou voor het eerst zijn dat de hele EU de regeling toepast. Ook de industriële visserij, waarin vooral de Denen sterk zijn, zou daaronder vallen. Dat is gebeurd onder druk van onder andere Nederland.

Voor kabeljauw is de zeedagenregeling wegens de dramatische stand van de vis nog strenger. Vissers zouden maar negen dagen per maand op zee actief mogen zijn. Wel is de vangsthoeveelheid verder opgetrokken tot 27.500 ton, de helft van wat dit jaar opgevist mocht worden. Biologen hadden juist een vangstverbod aanbevolen, maar EU-commissaris Fischler wilde dat Engelse, Schotse en Deense kabeljauwvissers niet aandoen. Nederland heeft maar tien kabeljauwvissers.

Om de zuidelijke lidstaten en Ierland, die in aantallen tekenen voor een enorme visvloot, over de streep te trekken hebben de Deense minister Fischer Boel en Fischler ook iets extra’s in de aanbieding. De commissaris was al bereid om overheidssteun voor nieuwbouw nog twee jaar (tot 2005) toe te staan voor boten tot 100 brutoton. Dat is nu 400 ton. Volgens bronnen in Brussel valt daar een heel groot deel van de EU-vloot onder. In Nederland zijn de meeste kotters van die grootte.

Verder bepaalt het compromis dat onder bepaalde voorwaarden schepen doorverkocht worden aan niet-EU-landen die een visserijakkoord hebben met de Unie. Veel Nederlandse schepen vinden hun weg naar Zuid-Afrika en Namibië.