Nooit boven een bedelaar uitgekomen
Titel: ”Christusprediking”
Auteur: ds. J. J. van Eckeveld
Uitgeverij: De Groot Goudriaan, Kampen, 2008
ISBN 978 90 8865 008 6
Pagina’s: 190
Prijs: € 16,50.
Het Woord Gods en het vleesgeworden Woord Christus zijn de hoofdinhoud van de Woordbediening. Helaas is dit niet altijd het geval. Vandaar dat het boek ”Christusprediking” van ds. J. J. van Eckeveld terugroept tot deze hoogst belangrijke opdracht aan iedereen die geroepen wordt het Woord te verkondigen.De prediking mag nimmer een vrijblijvende boodschap zijn. Het Griekse grondwoord geeft aan dat het noodzakelijk is datgene wat gepredikt wordt te aanvaarden.
In enkele hoofdstukken maakt ds. Van Eckeveld duidelijk dat het hele Oude Testament -Mozes, de profeten, de Psalmen en de ceremoniën- wijzen naar de komst en de noodzaak van Christus als hoogste Profeet en Leraar, als enige Hogepriester en als eeuwige Koning. Eveneens wordt in allerlei typen verwezen naar de komende Borg en Zaligmaker.
De schrijver voert een pleidooi, en hij weet zich daarbij gesteund door enkele eerdere publicaties over dit onderwerp, om het heilshistorische nauw te verbinden met het heilsordelijke in de beleving van de gelovige. Hij wil daarbij niet de indruk wekken dat de heilsfeiten opnieuw door Gods kinderen moeten worden beleefd. Hij ziet het meer als de toepassing van de beleving van de heilsfeiten aan het hart van de gelovige in de orde waarin zij hebben plaatsgevonden. Zo wordt de gelovige eerst gebracht bij de vrucht van Kerst en daarna bij de Goede Vrijdag.
Uiteraard ben ik ook van mening dat de Heere een God van orde is. Er is daarom in de beschrijving van de leer en de heilsfeiten, dus de dogmatiek, een duidelijke orde.
Toch vraag ik mij af of we met betrekking tot de beleving niet meer plaats moeten geven aan het vrijmachtig handelen van God. Komt zo niet het gevaar van een bepaalde schematiek in de prediking om de hoek kijken, die over een bepaalde tekst of geschiedenis onbedoeld gaat heersen? Christus heeft in Johannes 3 gesproken over de noodzaak van wedergeboorte en het werk van de Heilige Geest, wat gekenmerkt wordt door de vrijmacht Gods (Joh. 3:8). Zijn heilshandelen met Zacheüs of de Samaritaanse vrouw staat niet los van de kernzaken, maar is wel telkens verrassend voor de omstanders en zelfs voor Zijn discipelen. De moordenaar aan het kruis mag binnen korte tijd een helderder zicht hebben op Christus als de Koning dan Zijn discipelen na drie jaar onderwijs.
Helder geeft ds. Van Eckeveld aan dat in de wedergeboorte ten diepste alles geschonken is. „Het is dus onmogelijk dat iemand wedergeboren kan zijn en niet gerechtvaardigd.” Eveneens duidelijk en Schriftuurlijk vind ik zijn pleidooi dat het Woord Gods ernstig en welmenend tot iedere hoorder komt. Hij onderbouwt dit met een beroep op de Schrift, de Dordtse Leerregels hoofdstuk 3 en 4, Wulfert Floor en ds. G. H. Kersten. Enerzijds mag het werk van overtuiging door Geest en Woord in het hart niet verzwegen worden, anderzijds moet ook het welmenende aanbod gepredikt worden. Hierdoor volvoert God Zijn raad en welbehagen. De roepstem Gods is de enige grond om vrijmoedig als zondaar, door de Geest geleid, tot Hem te gaan. De rechte Christusprediking is daarbij ook een separerende prediking.
De schrijver worstelt in dit boek met de standenprediking. Enerzijds mag de christenprediking de Christusprediking niet verdringen. Anderzijds is er eveneens min of meer een pleidooi voor de standen, hoewel de auteur toch ook weer aangeeft dat er ten diepste één stand is, namelijk die van bedelaar. Ds. Van Eckeveld haalt Kohlbrugge aan, die zei nooit boven het moordenaarsgeloof van de moordenaar aan het kruis uit te kunnen komen.
De kanttekeningen die ik heb gemaakt doen niets af aan de waardering voor een boek dat veel aanreikt over een zeer aangelegen onderwerp. Ds. Van Eckeveld heeft de moed gehad en de gave getoond om dit onderwerp helder en breedvoerig onder de aandacht te brengen. Hij heeft zich breed in dit onderwerp verdiept, blijkens de vele citaten. Helaas ontbreekt een tekst- en naslagwerkregister. Dat is wellicht iets voor een eventuele volgende druk.