De aandeelhouders haalden gisteren hun gram en vierden de uitspraak als een overwinning. Die emoties zijn te begrijpen. Waren zij voor opdeling nog mede-eigenaar van een van de grootste financiële concerns van Europa, na opsplitsing bleef niet veel meer over dan enkele internationale verzekeringsactiviteiten en een pakket rommelhypotheken. De koers stortte in en beleggers bleven met lege handen achter.Toch is het te simpel om in dit conflict de beleggers uit te roepen tot winnaar. Daarvoor is de toekomst van het concern te ongewis. Fortisvoorzitter Jan-Michiel Hessels voorspelde vooraf zelfs dat bij een nee-stem Fortis in België op een faillissement zou afstevenen. Een bankroet lijkt echter niet aan de orde omdat de Belgische regering haar verantwoordelijkheid zal nemen.

Het Belgische deel van Fortis is op dit moment een stuurloos schip met alleen maar verliezers aan boord. Wat te denken van het Fortispersoneel dat heen en weer wordt geslingerd tussen hoop en vrees? En de klanten? Zij spelen in de discussie helemaal geen rol, terwijl ze wel het fundament onder de bank vormen. Geen wonder dat die massaal het vertrouwen verliezen.

Van een afstandje is het schokkend om te zien hoe een bedrijf in één jaar tijd van een gevierd wereldconcern kan verschrompelen tot een lelijk eendje. Toegegeven, de crisis heeft Fortis parten gespeeld. Vaststaat echter ook dat de Fortistop vanaf de overname van ABN AMRO fout op fout stapelde.

De gebeurtenissen laten ook zien dat de rol tussen aandeelhouders en bestuur onvoldoende duidelijk is. Wie is nu de baas? Waar mag en moet een belegger nu wel en niet over meepraten? De afgelopen jaren is de macht van de aandeelhouder toegenomen. Dat is in principe goed, maar de praktijk leert dat veel beleggers alleen uit zijn op snelle winsten. Hierdoor dreigt een beursgenoteerd fonds speelbal te worden van emoties. De vergadering van gisteren, waarbij de grenzen van het fatsoen regelmatig werden overschreden, is daar een mooi voorbeeld van.

Nederland kent de code-Tabaksblat, met daarin regels voor goed ondernemingsbestuur. Medio vorig jaar heeft de commissie-Frijns enkele aanpassingen geadviseerd. Zo oordeelde deze commissie dat bedrijven zich beter moeten kunnen wapenen tegen activistische aandeelhouders. Nu de kredietcrisis in snel tempo allerlei nieuwe inzichten oplevert, zou het goed zijn om de regels nog eens tegen het licht te houden.

Zo lang kan Fortis natuurlijk niet wachten. De Belgische regering moet daadkracht tonen en met alle partijen overeenstemming vinden. De soap heeft lang genoeg geduurd.