Triest theater. Die indruk hield ik gistermiddag over van het optreden van Mahmud Abbas, voorzitter van de Palestijnse Autoriteit, voor het Europees Parlement te Straatsburg. Daarbij paarde de „burgermeester van Ramallah” felle tirades tegen Israël aan een schrijnend gebrek aan zelfkritiek. Is het vredespad met Abbas werkelijk begaanbaar? Zeker, retoriek hoort nu eenmaal bij het politieke bedrijf. Punt is wel: welke realiteit blijft er over na aftrek van het ritueel bespelen van je publiekIn het geval van Mahmud Abbas is er eenvoudigweg sprake van een virtueel Palestijns leiderschap. Hamas erkent de Fatahvoorman immers niet én beperkt diens ”machtsbereik” sedert juni 2007 ook nog eens tot de Westelijke Jordaanoever. Want Gaza is immers ”Hamastan”. En op de Westoever is ”president” Abbas vooral in een permanente competentiestrijd verwikkeld met de capabele premier Fayyad. Pluspunt voor de laatste is stellig dat hij niet tot het door en door corrupte Fatahmilieu van Mahmud Abbas en consorten behoort. Typerend genoeg tekent dat tegelijk Fayyads zwakke politieke basis.

Ondertussen, zo luidt de tegenwerping, aanvaardt de Palestijnse Autoriteit wel een tweestatenoplossing. Zo niet Hamas. Natuurlijk onderstreepte gastspreker Mahmud Abbas gisteren dit aanlokkelijke Palestijnse onderscheid.

Deze lippentaal staat evenwel haaks op de reële situatie op de Westelijke Jordaanoever. Enkele saillante details ter illustratie: de commandant van de Palestijnse Veiligheidstroepen in Jenin onthulde op 24 januari dat de Palestijnse Autoriteit vier door Israël gezochte terroristen van de Islamitische Jihad een veilig onderkomen bood. Deze generaal Assida meldde tevens dat leden van diverse terreurgroepen maandelijks salaris bleven ontvangen van het Palestijnse Gezag. Over Palestijnse terreurbestrijding gesproken… Vanaf de dagen van Arafat tot die van Abbas wordt de Palestijnse samenleving onafgebroken geplaagd door volksgenoten die overdag hoge posten bekleden binnen het veiligheidsapparaat en ’s nachts als maffialeiders opereren. Een makelaar in onroerend goed in Nablus ontving zo persoonlijke bescherming in ruil voor het kosteloos afstaan van een fraai appartement. Berucht in dezelfde eeuwenoude stad is een zekere Abu Jabber. Deze lokale oorlogsheer trad vorig jaar toe tot de officiële veiligheidstroepen, hetgeen zijn militie niet verhinderde op de oude voet zakenlui te blijven achtervolgen met pure afpersingspraktijken. Over een levensvatbare Palestijnse rechtsstaat gesproken…

Naar verluidt zint Mahmud Abbas op een nieuwe stunt. Dolgraag wil de ”resident” weer controle krijgen over de grensovergang tussen Egypte en Gaza. Als Palestijns supervisor wil Mahmud Abbas een oudgediende naar voren schuiven, de vroegere minister en veiligheidschef in Gaza Mohammed Dahlan. Let wel, beoogd supervisor Dahlan figureerde in de periode 1996-2007 in Gaza als de sleutelfiguur van Fatah en buitte die verantwoordelijke positie uit als supersmokkelaar! Luttele jaren geleden lag Dahlans geschatte persoonlijke vermogen boven de 120 miljoen dollar. Met een gigantische internationale geldstroomvoor Gaza op komst, werkt Dahlan aan een profitabele comeback.

Hoe nu verder? Het draait in essentie om solide zelfbestuur. Dat moeten grote geldschieters als Amerika en Europa van Ramallah keihard eisen.

De auteur is lid van de eurofractie ChristenUnie-SGP.