Een bezwarencommissie moet een onpartijdig advies geven rond besluiten van de gemeente wanneer burgers daarover hebben geklaagd. In sommige gevallen komt het echter voor dat een burgemeester of wethouder een oordeel moet vellen over zijn of haar eigen beslissing. Een voorbeeld daarvan is de gemeente Alkmaar, waar burgemeester Bruinooge voorzitter is van de plaatselijke bezwarencommissie.In het onderzoek van Trouw zijn bezwarencommissies ingedeeld in vier varianten, van zeer partijdig tot onafhankelijk. In het geval van grote partijdigheid wordt de commissie voorgezeten door een burgemeester of wethouder.

In de tweede variant zijn raadsleden lid van de bezwarencommissie. Zij beslissen over besluiten van het college. Dit komt voor in de gemeenten Leiden en Den Haag.

Amsterdam heeft de gewoonte om ambtenaren die niets met het genomen besluit te maken hebben, te laten oordelen over het werk van hun collega’s. Deze variant komt in meer gemeenten voor.

De meest onafhankelijke commissies zijn samengesteld uit juristen die niet belanghebbend of betrokken zijn. Een schoolvoorbeeld is de gemeente Kaag en Braassem.

In de gemeentelijke verordening is de regel opgenomen dat zes van de acht juristen niet in de gemeente mogen wonen. Een commissielid schat het aantal keren dat de commissie de gemeentebesluiten afvalt op 30 tot 40 procent van het totaal.

In Leiden maken raadsleden deel uit van de bezwarencommissie. Een woordvoerder van de gemeente noemt dit niet bezwaarlijk. „Raadsleden hebben een controlerende functie naar het college toe. Wanneer zij commissielid zijn, is dat dus in overeenstemming met hun taak”, aldus de woordvoerder.