„Wij bekijken het materiaal vanavond voor een eerste overzicht. Daarna worden er kopieën gemaakt, zodat wij het materiaal morgen (maandag) grondig kunnen bestuderen”, aldus Hans Blix, de Zweedse leider van het nieuwe team VN-wapeninspecteurs. De twee koffers bevatten 12.000 pagina’s gedrukte tekst plus een aantal cd-roms met gegevens over Iraks chemische en biologische „wetenschappelijke programma’s.”

Gegevens over de nucleaire programma’s van Irak arriveerden zondag in Wenen bij het International Atomic Energy Agency (IAEA), dat verantwoordelijk is voor de nucleaire inspecties in Irak. De VN-Veiligheidsraad droeg Bagdad na de Golfoorlog in 1991 op om alle massavernietigingswapens te ontmantelen. VN-wapeninspecteurs moesten hierop toezien, maar sinds eind 1998 hadden zij geen toegang meer tot Irak. Na een agressieve Amerikaanse campagne aanvaardde de Veiligheidsraad enkele weken geleden resolutie 1441, waarbij besloten werd tot een compromisloos nieuw inspectieprogramma.

Volgens Bagdad tonen de vrijgegeven documenten aan dat Irak niet over massavernietigingswapens beschikt. „Als de Amerikanen het tegendeel beweren, laat ze dan met bewijzen komen”, aldus de Iraakse generaal Amer al-Saadi zondag in Bagdad. Hij erkende dat Irak de afgelopen jaren heeft geprobeerd een nucleaire wapencapaciteit op te bouwen, maar zei dat het IAEA maar moet beoordelen in hoeverre dit programma in strijd is met de VN-resoluties betreffende Iraks bewapening.

Washington zei zondag over „belangrijke aanwijzingen” te beschikken dat Irak z’n pogingen om massavernietigingswapens te produceren ondanks de VN-inspecties in het verleden overeind heeft gehouden „en zelfs heeft uitgebreid.” „Irak zal moeten bewijzen dat het land werkelijk heeft ontwapend. Als wij de nu overgelegde documenten niet overtuigend vinden, dan concluderen wij daaruit dat er niet is ontwapend”, aldus president Bush tijdens het weekeinde in zijn wekelijks radiopraatje. Volgens sommige bronnen is Washington bereid de uitvoerige bestudering van de documenten door de VN af te wachten, alvorens te beslissen tot eventuele militaire stappen tegen Irak.

Er heerste in New York en Washington de afgelopen dagen enige verwarring over de Iraakse documenten. Aanvankelijk was het de bedoeling dat de documenten eerst vertaald zouden worden. Vervolgens zouden geredigeerde versies gepresenteerd worden aan de leden van de Veiligheidsraad. Gevoelige informatie over de mogelijke productie van massavernietigingswapens zou hierbij weggelaten worden, om landen die nog niet zover zijn, zoals bijvoorbeeld Syrië, geen ongewenste knowhow te verschaffen.

Na interventie van Washington werd echter besloten om de vijf permanente leden van de Veiligheidsraad -de VS, Rusland, China, Groot-Brittannië en Frankrijk- wel de volledige tekst van de documenten te geven. De VN hebben Washington intussen gevraagd alle gegevens die de VS over Iraks wapenprogramma’s hebben, aan de VN-wapeninspecteurs ter beschikking te stellen, zodat men de Amerikaanse beschuldiging dat Bagdad wel degelijk over massavernietigingswapens beschikt, ter plaatse kan controleren. Washington heeft nog niet op dit verzoek gereageerd.

De leider van de grootste Iraakse oppositiegroep, Mohammed Baqir al-Hakim, zei zondag over documenten te beschikken waarin het bewijs wordt geleverd dat Saddam massavernietigingswapens verbergt. Al-Hakim, de leider van de in Iran gevestigde Opperste Raad van de Islamitische Revolutie in Irak, zei deze documenten te willen overhandigen aan de VN, als de veiligheid van zijn informanten in Irak wordt gegarandeerd. Hij zei niet zelf naar de VN te zijn gestapt, maar te verwachten dat de VN hem nu zullen benaderen.

De VN-wapeninspecteurs bezochten zondag een mijnbedrijf en een fabriek waar bestrijdingsmiddelen worden gemaakt. Zondag kwamen ook 29 nieuwe inspecteurs aan in Bagdad.