Een doordeweekse middag, de klok wijst halfdrie. Het is een komen en gaan bij Cash Converters in de Enschedese Beltstraat, even buiten het centrum. „Onze winkels zitten nét buiten de drukste routes. Mensen sjouwen niet graag met hun breedbeeld-tv door de winkelstraat.” Parkeren kan altijd dichtbij, in Enschede pal voor de deur.Zeven Nederlandse Cash Converters zijn er op dit moment, zegt Aimee Rensen (19), dochter van directeur Jaap Rensen van Cash Converters Nederland. Twee in Rotterdam, twee in Den Haag, één in Schiedam, Amsterdam en Enschede. Komende paar jaar wil de franchiseformule in Nederland zeker tien nieuwe shops openen. Wereldwijd zijn er 550 in 29 landen, meldt de website.

Goud, laptops, mobieltjes, tv’s, audio, gereedschap, spelcomputers, fietsen: alle luxegoederen zijn welkom, behalve witgoed en meubels. De pandhuizen kopen, verkopen en verpanden: inkoop met recht van terugkoop binnen 28 dagen, met mogelijkheid tot verlenging van nóg vier weken.

Een uitkomst voor mensen met een wankele financiële planning en praktijk, zo blijkt. In tijden van financiële crisis gaan er twee schepjes bovenop: de laatste maanden geven een plus in klantental te zien van 30 procent. „Mensen krijgen een rekening die ze niet kunnen betalen en verpanden hun laptop, tv of muziekinstrument bij ons. Ze krijgen meteen geld mee en zijn even uit de zorgen.”

Bij de balie pakt een jongeman z’n Citizenhorloge voorzichtig uit de doos. Titanium, onlangs aangeschaft voor 500 euro. Hij krijgt er 150 euro voor en kan het binnen 28 dagen terugkopen voor 180. „Voor het verschil tussen die twee slaan we ’t op en verzekeren we het. Zo’n klant komt altijd terug.” Veel klandizie is vast: ze verpanden hetzelfde voorwerp verschillende malen. Dat zo’n handel niet echt loont, verdringen veel klanten waarschijnlijk.

Soms gaat het mis, zoals bij een volgende gegadigde. Vaste klant, type ruwe bonk: véél oorbellen en vette stekels. Met de blauwe pandbon in de aanslag: „Twee dagen te laat, had de datum niet goed gelezen.” Rensen haalt een hand over haar hart. „Hier is het weg, maar ik bel of het terug kan komen.” Waarbij ”het” een dure audioset betreft.

Rensen, blond staartje en zeer rap van tong, toont begrip, maar is ook beslist. „’t Is niet de bedoeling dat ik hier met tranen in m’n ogen sta. De klant heeft geld nodig, in die behoefte voorzien wij. Met goede afspraken, duidelijke regels en onder strakke voorwaarden. Alles moet kloppen: de politie controleert de transacties. We spelen geen heler. Er hangen camera’s: louche praktijken moeten we niet hebben. Ik weet dat verhalen die mensen afsteken vaak rammelen.”

Tuinkabouter € 9,95, meisjesfiets € 79,95, Boschdrillboor € 49,95, golfclubs in karretje € 129,95, Philipsairco € 99,95 en een super-TomTom voor € 149,95. „Ook aan de verkoopkant hebben we tevreden klanten. Het laatste type mobieltje voor veel minder geld, een klasse dvd-speler voor weinig, met zestig dagen technische garantie. Ik ga met plezier naar m’n werk.”

Het gekste aanbod? „Iemand kwam aanzetten met een gouden tand of kroon. Tja, dan kunnen we de hoeveelheid goud niet wegen. Overigens doen we veel met goud: op dit moment inkoop 7 euro voor 1 gram 14-karaats.”

Of mensen zich schamen voor hun gang naar het pandjeshuis? „Kwamen voorheen vooral allochtonen in onze shops, inmiddels heeft de autochtoon ons ontdekt. Ook mensen uit de middenklasse weten, mede dankzij de recessie, deze alternatieve bank van lening te vinden. Verpanden is de schaamte voorbij.”