Het is een beetje de vraag of de recessie op kousenvoeten binnenschuifelt of luidruchtig het land in davert. Overspannen mediareacties doen soms het laatste vermoeden, terwijl menig burger zich doodgemoedereerd omdraait in zijn warme bed, murmelt dat het hem worst zal zijn - en in slaap valt als een blok.Maar toch. Er is iets gaande. De retailsector is onrustig, omdat de verwachting leeft dat consumenten minder zullen gaan uitgeven. Te midden van de hectiek lijkt het world wide web zich lachend staande te houden. Uit cijfers van marktonderzoekbureau GfK blijkt bijvoorbeeld dat internetretailers beter presteren dan hun reguliere collega’s.

Ondanks het losbarsten van de financiële crisis in september bleven de verkopen via internet met dubbele cijfers groeien, meldde dagblad De Pers onlangs. Op internetportaal zoekeenwebshop.nl steeg het aantal bezoeken het laatste kwartaal van 2008 met meer dan 30 procent, waaruit de site concludeerde dat de crisis een dikke vinger in de pap had.

Internet is jong en flexibel en kan tegen een stootje, zo lijkt het. Daarbij komt dat winkelen via het web in veel gevallen efficiënter en goedkoper is. „Vanachter de computer ben je geen parkeergeld en geen brandstofkosten kwijt”, verklaart Jordi Pit van zoekeenwebshop.nl. In tijden van crisis gaan mensen op de kleintjes letten, en waar kan dat beter dan op het web? Met enkele muisklikken verschijnen de vergelijkende prijslijsten op het scherm.

De concurrentie op het web is scherp, en daar profiteert de consument van. De ondernemer kan zich dergelijke prijzen veroorloven omdat hij vrijwel geen overheadkosten behoeft te maken: een fysieke vestiging is niet nodig, personeel al evenmin - in de meeste gevallen.

Anoniem
Crisis of geen crisis: internetshoppen heeft sowieso voordelen. Webwinkelen is grenzeloos. Het kan altijd, bij het krieken van de dageraad en in het holst van de nacht. Even snel in de lunchpauze, als het regent dat het giet, bij min vijftien en plus dertig.

Webwinkelen is daarnaast heerlijk anoniem. Geen rijen bij de kassa, geen overvolle straten, geen winkels met achtergrondmuziek op de voorgrond, geen te krappe pashokjes, geen goedbedoelde maar o zo ongevraagde commentaren van verkoopsters, geen gesjouw, geen gejengel, geen enquêtes en geen draaiorgel.

Thuis is het altijd behaaglijk en altijd rustig, thuis kun je rustig boeken uitzoeken met sloffen aan en bestelde kleding passen voor de vertrouwde spiegel. Vandaag besteld? Morgen in huis. Je hoeft alleen de deur maar open te doen, de expediteur vriendelijk toe te lachen en een krabbeltje te zetten. Ideaal.

Maar voor het allemaal te juichend wordt: nog maar 7 procent van de Nederlandse retailomzet is afkomstig van internetwinkels. Dat aantal zal naar verwachting in de toekomst stijgen, maar erg hoog is het niet.

Consumenten hebben nogal wat bezwaren, blijkt uit een onderzoek dat vergelijkingssite Twenga onlangs uitvoerde. Ruim de helft van de ondervraagde consumenten gaf aan producten eerst fysiek te willen ervaren voor over te gaan tot aanschaf. Bovendien zijn veel mensen bang dat de producten niet of niet op tijd worden afgeleverd, of dat ze een heel ander artikel dan besteld in huis krijgen.

Nonchalant
Aan webshoppen kleeft een veel riskanter bezwaar. Uit een steekproef die het Algemeen Dagblad in december uitvoerde, bleek dat consumenten nog steeds grote risico’s lopen bij het winkelen op internet. Van de twintig webwinkels die de krant onderzocht, bleken er veertien zó nonchalant om te springen met de persoonlijke gegevens van klanten dat criminelen er bar weinig voor zouden hoeven doen om ze te bemachtigen.

Geen lekker idee. De Consumentenbond reageerde dan ook geschrokken en eist dat het College Bescherming Persoonsgegevens de slordige webwinkels aanpakt. Een jaar geleden was de Wet bescherming persoonsgegevens al aangescherpt, waardoor internetwinkels verplicht waren verzamelde persoonsgegevens onzichtbaar te maken, maar die aanscherping lijken veel winkels dus nogal ruim op te vatten.

De constatering van het AD is redelijk schokkend te noemen, te meer omdat grote namen in het lijstje overtreders voorkomen: Albert Heijn, Vroom & Dreesman, Bart Smit. Toch winkels waaromheen een vertrouwde, betrouwbare sfeer hangt. Maar op het web krijgt alles een ander gezicht. Shoppen bij de V&D is „zonder meer onveilig”, luidt onomwonden het commentaar van het AD. De webshops van Ajax en Chistine le Duc zijn safe, maar dat is nu net niet interessant. Gelukkig zijn er ook het veilige Bol.com en de online Wehkamp.

Internetshoppen doe je alleen achter je pc, maar net als op straat struinen ook op het web kwaadwillende types rond. Wie fysiek gaat winkelen, is alert op verdachte omstandigheden en houdt zijn tas dicht tegen zich aan. Op het web gaat dat niet anders. Enkele zaken om in de gaten te houden.

1. Controleer de url

Het adres van een website - de url- begint standaard met ”http”. Als-ie begint met ”https” is de site veiliger dan zonder s. De letter staat voor -hoe verrassend- ”secure”.

2. Zoek het slotje

Als boven of onder aan het scherm van de bezochte webshop een slotje (bij Internet Explorer) of een sleuteltje (bij Netscape) verschijnt, is de betalingsverbinding elektronisch beveiligd en zijn ook creditcardgegevens beschermd.

3. Check het kwaliteitslabel

Voor webwinkels bestaan kwaliteitslabels. Goed om in de gaten te houden dus. Daarbij moet wel worden opgemerkt dat het ene kwaliteitslabel het andere niet is. Als een webshop beschikt over een label van een officiële instantie zoals bijvoorbeeld Thuiswinkel.org, is vooraf betalen veilig. Bijkomend voordeel sinds 1 januari: bij winkels die zijn aangesloten bij Thuiswinkel.org heeft de klant recht op minimaal veertien dagen bedenktijd en is hij niet langer verplicht meer dan 50 procent aan te betalen.

4. Controleer de totale prijs

Ga nooit over tot het betalen van een bestelling voordat duidelijk is wat de totale prijs van het product is, inclusief btw en verzendkosten. Het is slim om de bestelbon uit te printen en te bewaren. Ook handig: de algemene verkoopvoorwaarden lezen.