De superboormachine legt per dag gemiddeld 25 meter ondergronds af. Zo’n snelheid is nooit eerder in de Nederlandse bodem vertoond, zegt ir. Paul Janssen van de Projectorganisatie Betuweroute. „Absolute topper was de week waarin we 113 betonnen ringen hebben gebouwd.” Eén ring is 1,80 meter lang en bestaat uit zeven elementen die vanuit een speciale betonfabriek per trein naar de boormachine worden aangevoerd.

Volgens Janssen is het tempo van de Maxima „razendsnel.” „We gingen bij de planning uit van 8 tot 9 ringen per dag. Er zijn dagen dat we er 18 bouwen. Dat is ongekend.” De prestatie is vooral te danken aan „het vakmanschap van de boorpiloten”, aldus de ingenieur. „Zij weten haarfijn waar, wanneer en op welke manier zij een bocht naar links of rechts en omhoog of omlaag moeten inzetten.”

Bij het boren is een internationaal gezelschap van ingenieurs betrokken: de bouwers komen uit Duitsland, het management gebeurt door Franse experts en de boorploeg in de cockpit is afkomstig uit Engeland. „De mannen werken tot op een tiende millimeter nauwkeurig. Nog eerder dan de computer weten zij precies welke tunnelelementen zij nodig hebben voor de volgende ring. Dat geven zij vervolgens telefonisch door aan de bouwvakkers bovengronds.”

De hoge boorsnelheid leidt ertoe dat de twee buizen van de tunnel onder het Pannerdensch Kanaal een halfjaar eerder klaar zijn dan gepland. De tunnelbuis aan de oostkant is inmiddels af, aannemers werken nu aan de toeritten. Voor de buis aan de westkant heeft de boormachine naar verwachting nog drie weken nodig. Het duurt vervolgens nog zeker twee jaar voor de goederentreinen onder het kanaal kunnen rijden.

De tunnel onder het Pannerdensch Kanaal is een van de drie geboorde tunnels in het traject van de Betuwelijn. De andere twee zijn de Botlekspoortunnel, de kortste van de drie, en de Sophiaspoortunnel tussen Oud-Alblas en Hendrik-Ido-Ambacht, de langste.

De Betuweroute kruist het Pannerdensch Kanaal tussen Bemmel en Zevenaar. Aan de ene kant van het water ligt de Betuwe, aan de andere kant de Liemers. Beide streken staan bekend om hun natuurwaarden. Om het landschap te behouden, koos de Tweede Kamer destijds voor het boren van een tunnel. Daarbij speelde vooral de kamsalamander en de rugstreeppad een rol. Speciaal voor de dieren is een nieuw leefgebied ingericht, omdat het spoor dwars door hun territorium trok.

Een extra stimulans wordt aan de natuur gegeven door het dempen van een 25 meter diepe zandwinput in de nabije omgeving van het kanaal. Dat was nodig, omdat de tunnelbuis er anders niet doorheen kon. „Boren in het water gaat nu eenmaal niet”, aldus Janssen. „Vandaar dat wij eerst met 700.000 kubieke meter zand een dam hebben gemaakt. De boormachine heeft zich daar vervolgens een weg door gebaand.” Het aanbrengen van het zandlichaam komt de natuur ten goede. Zo wordt op oeverhoogte allerlei poeltjes voor kikkers en amfibieën gemaakt.