Oudvaders hebben de naam veel geprezen, maar weinig gelezen te worden. Een hertaling van enkele werken van Borstius wil daar verandering in brengen, maar de opzet is voor verbetering vatbaar. Niettemin is er veel moois bij Borstius te vinden. Jacobus Borstius (1612-1680) was predikant in onder meer Dordrecht en Rotterdam. Hij is vooral bekend geworden vanwege een preek tegen het lange haar bij mannen. Deze preek leverde enige tijd een strijd op tussen voor- en tegenstanders daarvan. Het boek ”Op weg naar de hemel” bevat -behalve een levensbeschrijving- een aantal andere geschriften van Borstius: ”De vermakelijke wandeling naar de hemel”, ”Een wegwijzer ten hemel” en ”Besturing om des Heeren dag heilig en godvruchtig door te brengen”. Deze geschriften zijn hertaald door Joh. A. Bunt.

Het doel van een hertaling is mijns inziens de rijkdom van oude geschriften bij de hedendaagse lezer te brengen. Op dat punt is dit boek nog wel voor verbetering vatbaar. Zo wordt in de bijna 200 pagina’s van ”De vermakelijke wandeling naar de hemel” slechts een enkel kopje gebruikt. Dat maakt dit boek soms moeilijk te volgen; de lezer zou ermee gediend zijn als door middel van een aantal kopjes de structuur van dit werk duidelijker was aangegeven. Ook woorden als ”onlustig”, ”blohartigheid” en ”tormenten” en de aanspreekvorm ”gij” zijn voor hedendaagse lezers niet uitnodigend. Hoewel het boek, mede vanwege de manier van hertalen, soms moeizaam leest, is er wel veel moois in te vinden.

In ”De vermakelijke wandeling naar de hemel” roept Borstius zijn lezers ertoe op de smalle weg te bewandelen. Hij laat zien wat het wandelen op de weg naar de hemel inhoudt. Het is een wandelen door geloof, niet door aanschouwen. Het geloof is in zichzelf zwak, maar met Gods trouw erbij is het een almachtige kracht. Het geloof richt zich op „Gods genadige beloften in Christus” en zo hoopt het op wat de Heere beloofd heeft. „Als dan Christus’ knechten u komen zeggen van Zijn rijkdom en van uw geestelijke huwelijk met Hem en hoe gij daartoe zult geraken, verlatende uw volk en vaders huis, uw beminde zonden en lusten; staat niet lang, maar neemt het aan, grijpt de beloften aan als de uwe.”

Vooral wil Borstius laten zien waarom de weg naar de hemel een „vermakelijke weg” (beter is wellicht: „een weg vol vreugde”) is. Op tal van manieren beschrijft hij de grootheid en de heerlijkheid van de hemel, de erfenis die God bereid heeft voor wie Hem liefhebben. Daarbij geeft Borstius ook aan wie dat uitzicht niet heeft. Pastoraal gaat hij in op vragen die kunnen leven. Bijvoorbeeld: als iemand bang is voor de dood, is dat een teken van twijfel aan de zaligheid? Dat hoeft niet, laat Borstius zien.

In ”Een wegwijzer ten hemel” (waarvan het niet geheel zeker is of Borstius dit schreef) wekt de auteur zijn lezers ertoe op „Christus aan te nemen ter zaligheid.” Hij benadrukt dat in ons zondaren niets, maar in Christus alles te vinden is. „Gelooft het, dat Christus daarom gekomen is, om die verloren waren (gelijk wij zijn) te zoeken en zalig te maken en dat Hij niet alleen machtig, maar ook gewillig en gereed is, om Zijn dierbare genade te geven.”

In het laatste geschrift, ”Besturing om des Heeren dag heilig en godvruchtig door te brengen”, roept Borstius ertoe op de rustdag geheel te wijden aan de Heere en Zijn dienst. Evenals de puriteinen typeert hij de zondag als de ”marktdag van de ziel”. Er is op de rustdag geestelijk werk te doen. Vanuit de gedachte dat de rustdag een voorbereiding is op de eeuwige sabbat, past dit laatste geschrift goed bij de andere.