”Eline en de ziekenhuismuis”
Auteur: Ellen Tijsinger
Uitgeverij: Van Goor, Amsterdam, 2002; ill. Noëlle Smit
ISBN 90 00 03409 4
Pagina’s: 86
Prijs: € 10,25. Vanaf 5 jaar (voorlezen) of 8 jaar (zelf lezen).; ”De zomer van Winn-Dixie”
Auteur: Kate DiCamillo; vert. Annelies Jorna
Uitgeverij: Querido, Amsterdam/Antwerpen, 2002
ISBN 90 451 0051 7
Pagina’s: 96
Prijs: € 11,95. Vanaf 10 jaar.; ”De tijd stopt niet voor muizen”
Auteur: Michael Hoeye; vert. Ineke Lenting
Uitgeverij: Vassallucci, Amsterdam, 2002
ISBN 90 5000 600 0
Pagina’s: 273
Prijs: € 15,95. Vanaf 14 jaar. Boeken waarin (ook) dieren een zinvolle rol spelen, doen het altijd goed bij kinderen. Persoonlijk heb ik voorkeur voor die boeken waarin de dieren niet te veel worden vermenselijkt, maar in hun dierlijke waarde worden gelaten. Zoals dat bijvoorbeeld speels en humoristisch gebeurt in ”Eline en de ziekenhuismuis” van Ellen Tijsinger.

Elines klasgenootje Joost ligt in het ziekenhuis en Eline wordt uitgekozen om namens de klas met een knuffel en prachtige tekeningen bij hem op bezoek te gaan. Ze valt met haar neus in de boter want die woensdagmiddag is het net ”vriendjesdag” en wordt er de hele middag met de kinderen een feest van gemaakt: warme chocolademelk en taart, een wedstrijd en een heuse video-opname. Dat Joost en Annemiek (die in het bed naast hem ligt) een geheim hebben, maakt die middag nog des te leuker en spannender: er is namelijk een piepklein muisje op de kamer, dat in een holletje van het plafond zit, en dat zo tam is dat hij op de rand van het bordje van de taart komt snoepen.

„Soms word ik ’s nachts wakker van gekriebel”, fluistert Annemiek. „Dan ligt hij in het holletje van mijn hals.”

„Echt?” vraagt Eline.

„Echt waar”, zegt Joost. „De ene nacht slaapt hij bij Annemiek en de andere nacht bij mij.”

Eline zucht. „Ik had niet gedacht, dat het zo spannend was in het ziekenhuis.”

De zusters en de dokter mogen er natuurlijk niets van weten, want dan is het gedaan met het grappige gezelschap: een muis, hoe schattig ook, hoort niet in een ziekenhuis. Helaas, het beestje verraadt zichzelf. Gelukkig wordt er tijdens een vrolijke videovertoning voor de muis en voor Joost een fantastisch mooie oplossing gevonden. Ondertussen is het beestje zich van al die hilariteit niets bewust.

„Het muisje slaapt. Zijn buikje gaat zacht op en neer. Zijn snorharen trillen. „Hij droomt, denk ik”, zegt Eline.”

Zwerfhond
In ”De zomer van Winn-Dixie” van de Amerikaanse schrijfster Kate DiCamillo is het een zwerfhond die bevriend wordt met de hoofdpersoon. Opal duikt hem op in een Winn-Dixie-supermarkt (Naomi, Florida) waar ze voor haar vader boodschappen moet doen. Ze neemt hem mee naar de caravan waarin ze tijdelijk wonen, omdat hun nieuwe huis nog niet klaar is. Vader is predikant, „een aardige man, maar soms kan ik hem niet als vader zien omdat hij altijd bezig is met preken, met nadenken over een preek of met weggaan omdat hij moet preken. Daarom noem ik hem bij mezelf ”de predikant”.”

Haar moeder is weggelopen. „Denken aan haar was net zo’n leeg gevoel als wanneer je een tand kwijt bent en almaar met je tong het gat in je mond blijft voelen.” Bij de verhuizing heeft ze al haar vriendinnen achtergelaten. Geen wonder dat ze zich eenzaam voelt in haar nieuwe omgeving, en dat de zwerfhond, vuil maar lief, een welkome kameraad is. Het blijkt bovendien een bijzondere hond te zijn. Winn-Dixie, Opal heeft hem naar de vindplaats genoemd, kan namelijk glimlachen, en daarmee verovert hij de harten van verscheidene mensen.

Want Opal neemt haar hond overal mee naar toe, zoals naar de bibliotheek, waar ze kennismaken met de vriendelijke oude bibliothecaresse; naar de dierenwinkel waar de muzikale Otis haar dankzij de hond een baantje aanbiedt. Zo raakt ze ook bevriend met Amanda en met de dorpsheks Gloria Dump, die natuurlijk helemaal geen dorpsheks is, maar een hartelijke, wijze, begrijpende oude dame. Ze worden uitgenodigd op feestjes. Kortom, dankzij Winn-Dixie is Opal in korte tijd geen eenzaam meisje meer en leert ze andere mensen ook beter begrijpen. „Je kunt mensen niet altijd beoordelen op dingen die ze gedaan hebben. Je moet ze beoordelen op wat ze nu doen.”

Het is een warmhartig verhaal, een debuut nota bene, dat in Amerika zeer hoog gewaardeerd is met de literaire Newbery Honor, en dat het hier in Nederland ook wel zal doen, mede door de fijnzinnige vertaling van Annelies Jorna. Al is het te betreuren dat er hier en daar een bastaardvloek wordt gebruikt, nog wel in de directe omgeving van ”de predikant”.

Muizen en ratten
Juichend was de Amerikaanse pers ook over ”De tijd stopt niet voor muizen”, het eerste deel in een serie van vijf, geschreven door Michael Hoeye. Maar mijn gejuich is wat minder uitbundig, en wel om de redenen in het begin van deze boekbespreking genoemd. Het boek gaat over muizen, ratten en meer van dat soort klein gedierte, die zich volkomen gedragen als mensen, praten als mensen, denken als mensen, wonen als mensen. Oké, als je goed leest, komt er af en toe wel eens een specifieke eigenschap van een bepaalde diersoort doorheen schemeren (zo is een rat geniepig en gemeen, een muis niet) maar voor de rest zouden het net zo goed gewone, wat karikaturale mensen kunnen zijn.

„Muizengezinnetjes in bij elkaar passende zomerpakken van Schotse ruit zaten uitgebreid te picknicken op bijpassende tafelkleden van Schotse ruit die lagen uitgespreid op een grazige weide. Magere otters in krappe badpakjes dartelden rond voor luxueuze appartementen aan de oever van de rivier. Nertsen lunchten aan kleine tafeltjes op chique terrasjes. Ratten in linnen pakken raceten op scooters over zonbeschenen landweggetjes” enzovoorts.

Niettemin, het is een heel spannend en goed geschreven verhaal rondom de muis Hermus Tantamoq, die als horlogemaker een rustig en zorgeloos leventje leidt. Tot de dag dat de onstuimige mooie Linka Perflinger in zijn winkel verschijnt, om haar horloge te laten repareren („een noodgeval van het ernstigste soort”, zegt ze zelf). Een paar dagen later wil een onbetrouwbaar uitziende rat het uurwerk komen halen. Hermus weigert en daarmee wordt hij meegesleept in een netwerk van avonturen en intriges, vol onverwachte wendingen, waarbij een verjongingsdrank een belangrijk item is en vooral de laaghartige dubbelrol van de geslepen journalist Pup (een rat dus) onbedoeld bijdraagt tot de oplossing van alle problemen.

Titel: Zoals hiervoor al gezegd, er zullen nog vier delen volgen. Het tweede deel (”Het zand van de tijd”) komt dezer dagen uit.

Titel: