Orgaandonoren krijgen ongeveer 120 euro korting op de premie van hun ziektekostenverzekering bij OHRA, Menzis, Fortis ASR en Avero Achmea. Directeur Karssens van zorgadviesbureau SEZ bevestigde maandagmorgen een bericht van deze strekking. Donoren die al verzekerd zijn bij een van de vier maatschappijen hoeven alleen maar de korting aan te vragen en hoeven geen nieuwe verzekering af te sluiten.De coalitiefracties CDA en ChristenUnie staan zeer terughoudend tegenover het initiatief van de zorgverzekeraars, de PvdA staat er positief tegenover. CDA-Kamerlid De Vries en ChristenUnie-Kamerlid Wiegman benadrukken in hun reactie dat ze het niet juist vinden om orgaandonatie af te dwingen via een financiële prikkel. „Het moet een vrijwillig besluit zijn en daarbij mag geld geen rol spelen”, aldus De Vries.

De ChristenUnie is het daarmee eens. „De keuze om geen donor te zijn is respectabel. Er moet respect zijn voor bijvoorbeeld religieuze bezwaren. Gewetensbezwaarden hebben vanuit hun overtuiging geen keus. Ze mogen dan ook niet financieel benadeeld worden door het volgen van hun overtuiging”, aldus Kamerlid Wiegman.

De PvdA kan zich wel vinden in het plan. „Alle beetjes helpen”, aldus het Kamerlid Gill’ard. Ze vindt het goed als zorgverzekeraars vanuit hun eigen verantwoordelijkheid nadenken over manieren om het aantal orgaandonoren vergroten.

Volgens VVD-Kamerlid Schippers kan het plan van de zorgverzekeraars helemaal niet. „Als ik goed ben geïnformeerd, geven de verzekeraars de korting op de basisverzekering. En daarvan hebben wij als wetgever nu juist gezegd dat zorgverzekeraars iedereen moeten accepteren en geen onderscheid mogen maken tussen verzekerden, dus ook niet tussen mensen die zich wel en mensen die zich niet hebben laten registreren.”

Schippers wil dinsdag tijdens het wekelijkse mondelinge vragenuur hierover minister Klink van Volksgezondheid aan de tand voelen. Als de korting op de premie niet geldt voor de basisverzekering maar voor de aanvullende verzekering, is het volgens Schippers wel toegestaan die te geven. Daar heeft de VVD geen moeite mee.

SGP-fractievoorzitter Van der Vlies heeft nog geen afgeronde visie op de actie van de zorgverzekeraars. „Wij willen daar graag over nadenken.” Wat voor Van der Vlies vaststaat is dat de overheid er nu niet veel aan kan doen. „Het zijn autonome instellingen.” De SGP-voorman wijst erop dat de SGP-jongeren ook al eens hebben voorgesteld om degenen die zich laten registeren als donor een financieel voordeel te bieden bij de zorgverzekering.

Relatiemanager drs. A. Luteijn van Pro Life Zorgverzekeringen noemt de korting enerzijds „sympathiek”, anderzijds „een ordinaire kortingsactie.” „Het is een andere manier om klanten te bundelen in collectiviteiten en hun daarbij korting te geven, zoals dat gebeurt bij vegetariërs, maar ook zoals organisaties als de NPV en de RMU dat doen.” Volgens Luteijn is het de vraag hoe de markt zal reageren. „Ik verwacht dat klanten hun korting als werknemer inleveren als ze hiervan gebruikmaken.”

Pro Life Zorgverzekeringen wil deze korting niet gaan aanbieden. Luteijn bespreekt de nieuwe marktontwikkeling in de Pro Life Raad van januari. „We zullen geen aparte regeling opzetten, maar bij de politiek aandringen op een eventuele landelijke stimuleringsregeling.”

Directeur dr. R. Seldenrijk van de Nederlandse Patiënten Vereniging ziet de noodzaak voor meer organen, maar plaatst wel een aantal kritische kanttekeningen. „Er dreigt een zekere manipulatie. Het gaat ook niet meer om de grondgedachte om organen ter beschikking te stellen uit nobele motieven, maar om het huishoudbudget. Het is de vraag of deze mensen ooit hun organen ter beschikking moeten stellen, wanneer de mensen die de korting krijgen geen gezonde organen hebben. Misschien moet er een korting worden gekoppeld aan bloeddonatie, waar daadwerkelijk wordt gedoneerd.”