Britse embryowet roept tegenstrijdige reacties op
Het Britse Lagerhuis houdt dinsdag het laatste debat over een nieuwe embryowet. Wetenschappers zitten te springen om hervorming van de regelgeving. Maar prolifeaanhangers vinden dat de wet ruimte biedt voor het puur technisch omgaan met menselijk leven.
Het Lagerhuis zou het Lagerhuis niet zijn als een serieuze kwestie als het wetenschappelijk onderzoek naar embryo’s niet zou uitlopen op een politiek machtsspel. Het wetsvoorstel voor de ”Human Fertilisation and Embryology Bill” is het afgelopen jaar al diverse keren ter sprake geweest in beide kamers van het parlement. Door alle besprekingen zijn leden van de regerende Labourpartij op het idee gekomen met een amendement op deze wet te regelen dat de abortuswet ook gaat gelden in Noord-Ierland.In dit deel van Groot-Brittannië is abortus nog altijd verboden. Hoe verdeeld de partijen in Ulster de afgelopen veertig jaar ook waren, protestanten en katholieken zijn het eens over het verbod op zwangerschapsafbreking.
Progressieve politici noemen het „discriminatie” van Noord-Ierse vrouwen dat zij voor een abortus moeten afreizen naar het Britse vasteland. Elk jaar gebeurt dit ongeveer 1500 keer.
Dat vrouwen uit de Republiek van Ierland geen andere keus hebben, is de meeste Labourpolitici al een doorn in het oog. Maar dat abortus ook in sommige Britse gebieden is verboden, gaat hen te ver.
De regering-Brown ontraadt haar leden echter deze richting in te slaan. Harriet Harman, de fractieleider van Labour, heeft zich altijd ingezet voor de ”vrije keuze” van vrouwen over hun eigen lichaam. Maar nu moet ze de belangen van het kabinet verdedigen, en kost het haar moeite alle 356 leden van de Labourfractie in het gareel te houden. Net als andere sociaaldemocratische partijen in de wereld is ook de Britse erg gevoelig voor de lobby van de abortusbeweging.
De regering denkt goede redenen te hebben om te ontraden abortus in Noord-Ierland in te voeren. Als de belangrijkste partijen in Ulster het over dit verbod eens zijn, is het dan respectvol om dit af te dwingen? Bovendien staat de Noord-Ierse politiek momenteel onder grote spanning. Londen beseft terdege dat het Belfast in deze fase niet kan overvragen. Vanavond zal duidelijk zijn hoe sterk de fractiediscipline in de Labourpartij is.
Wetenschappers in Groot-Brittannië staan te springen om de nieuwe embryowet. De huidige wetgeving uit 1990 geldt als achterhaald. Daarmee zouden de Britse instituten geen wereldleider blijven.
Wat wordt er dan in de nieuwe wet geregeld? Bijvoorbeeld het creëren van ”hybride embryo’s”, die zowel menselijke als dierlijke bestanddelen hebben. In de behandeling van ziektes als alzheimer en parkinson zou hiermee een grote stap kunnen worden gezet. Verder wordt het mogelijk een vrucht te selecteren op genetische eigenschappen, zodat de baby een broertje of zusje bijvoorbeeld aan beenmerg kan helpen.
De regering bedient met deze embryowet echter niet alleen wetenschappers. Ook voor de homolobby zit er voldoende in. Vruchtbaarheidsklinieken hoeven bij reageerbuisbevruchtingen niet meer te vragen of er ook een vader betrokken is. De regering beschouwt dit als achterhaald en discriminerend voor alleenstaande en lesbische vrouwen. Homoseksuele partners krijgen door de wet ook automatisch de ouderlijke rechten over een kind dat door kunstmatige bevruchting is geboren.
In de samenleving roept het wetsvoorstel echter niet alleen instemming op. In de eerste plaats zijn er bepaalde patiëntengroepen, zoals doven, die vinden dat deze wet suggereert dat zij er niet hadden mogen zijn. De wet immers voorziet in selectie van embryo’s op grond van ’geschiktheid’.
Alle grote kerken in Groot-Brittannië -zoals de anglicaanse, de presbyteriaanse en de rooms-katholieke- hebben zich tegen het voorstel gekeerd. Allereerst betreuren ze dat de tijdgeest de wettelijke positie van de vaderfiguur ondermijnt. De christelijke visie op het gezin acht de plaats van de vader juist essentieel.
Belangrijker nog vinden ze dat deze wet het ’produceren’ van menselijke embryo’s voor puur technische doelen legaliseert. Door regelingen te bieden hoe wetenschappers moeten omgaan met „genetisch materiaal” dat al dan niet voldoende kwaliteit heeft, is de menselijke vrucht definitief zijn status kwijt als het wonder van de Schepper.