De premier gaat zich dus persoonlijk meer bemoeien met de voorbereiding van het overleg. Woensdag kreeg Balkenende van de oppositie in de Tweede Kamer het verwijt dat hij zich onvoldoende had bemoeid met de voorbereidende besprekingen voor het najaarsoverleg eind vorige week. Hij verwierp die kritiek overigens, door te zeggen dat hij nadrukkelijk bij de voorbereiding van het kabinetsstandpunt voorafgaand aan de eerste besprekingen was betrokken en dat hij in persoonlijke telefoongesprekken met de diverse partners het belang om te komen tot een akkoord had benadrukt.

Nu gaat de minister-president zich nog nadrukkelijker met het overleg bemoeien. Als eersten komen De Waal en Terpstra bij hem op bezoek. Overigens gebeurt dat niet tegelijkertijd. De voorlieden van de vakbeweging hadden vrijdag via het dagblad Trouw gevraagd om een gesprek met Balkenende omdat de verhoudingen waren verstoord.

De Waal noemde het voorstel dat het kabinet had gedaan over de WAO „asociaal.” Daarop noemde Balkenende de inzet van de FNV „onbegrijpelijk” en alleen gericht op het eigenbelang. De Waal vond deze opmerkingen weer niet passen „bij de statuur van een minister-president.”

De CNV’er Terpstra was boos omdat minister De Geus van Sociale Zaken na een afwijzende reactie van de FNV om te komen tot een meerjarig sociaal akkoord om de economie uit het slop te halen, heel snel een eenjarig akkoord wilde. Het CNV wil graag een meerjarig akkoord.

De uitnodiging aan de vakbonden past volgens Balkenende in de reeks gesprekken die hij telefonisch voerde met alle betrokkenen. De vertegenwoordigers van de kleinere bonden en van de werkgevers kunnen ook nog een uitnodiging tegemoetzien.

De premier bevestigde dat het vooroverleg over een sociaal akkoord achter de schermen weer is hervat. „Ik vind wel dat het woord nu is aan de sociale partners. Zij overleggen nu in eigen kring. Dat doet het kabinet ook”, aldus Balkenende.

Over de vraag of er nu een meerjarig of een eenjarig sociaal akkoord moet komen, liet Balkenende zich niet uit. Het kabinet opteerde vorige week voor een meerjarig akkoord, waarin ook afspraken gemaakt zouden worden over de herziening van de WAO.

De inzet lijkt nu vooral te zijn gericht op een eenjarig akkoord. Het kabinet wil matiging van de lonen tot het inflatieniveau van 2,5 procent. Als tegenprestatie wil de regering een deel van het spaarloon behouden en pensioenfondsen wat langer de tijd geven om hun reserves aan te vullen na de teleurstellende ontwikkelingen op de beurs. Het kabinet wil ook de bezuiniging op de gesubsidieerde arbeid, de Melkertbanen, verzachten door 10.000 van deze banen om te zetten in ’gewone’ banen.

De grootste FNV-vakbond, Bondgenoten, blijft uitgaan van een maximale looneis van 3,5 procent voor de CAO-onderhandelingen van volgend jaar. Dat heeft de bondsraad van Bondgenoten, het parlement van de leden, vrijdag besloten in navolging van de collega’s bij FNV Bouw en Abvakabo een dag eerder.

De drie belangrijkste FNV-bonden negeren daarmee de discussie over loonmatiging die het kabinet, werkgeversorganisaties en vakcentrales momenteel voeren om te komen tot een sociaal akkoord.