„IJsland in de steek gelaten”
IJsland had bij verscheidene Europese landen en de Europese Centrale Bank aangeklopt voor hulp om de financiële noodsituatie waarin het land nu is beland te voorkomen. Maar niemand was bereid actie te ondernemen om het land te helpen. Dat zegt de IJslandse econoom Jon Danielsson van de Londen School of Economics.
„Geen land is in vredestijd zo snel en zo hevig ineengestort als IJsland nu", aldus Danielsson. De situatie, waarbij in twee weken tijd de drie grootste banken zijn genationaliseerd, had volgens hem voorkomen kunnen worden, maar er bleek niemand te zijn die het land wilde redden.Volgens Danielsson opereerden de banken in IJsland niet anders dan andere Europese banken en golden in het land dezelfde regels wat betreft toezicht. In de jaren negentig voerde de regering een deregulering van de sector uit, waarna de banken meegingen in de ’bank-bubble’ van de afgelopen jaren, zegt Danielsson.
De banksector groeide de regering uiteindelijk boven het hoofd en maakte anno 2008 een onevenredig groot deel uit van de IJslandse economie. „Bijna ieder ander land had zijn banken kunnen redden. Maar de IJslandse banken waren veel groter dan de mogelijkheden van de regering reikten".
De nabije toekomst is moeilijk te voorspellen, vindt de econoom. „Het is nog te vroeg om te zeggen wat de overheid nu moet doen. De prioriteit ligt bij het draaiend houden van de samenleving. Er zijn nu al tekorten in winkels en valuta is moeilijk te krijgen. Maar de regering doet wat ze kan.".
Een failliet van de overheid, waarvoor de IJslandse regering eerder deze week waarschuwde, verwacht Danielsson niet. „De staat is bij lange na niet bankroet", zegt de econoom. „IJsland is een exportland. Door de waardedaling van de IJslandse kroon worden IJslandse producten goedkoper in het buitenland en dat is in deze situatie heel gunstig".