Sinds vorige week maandag weet Europa wel beter. En wie nog twijfelde is vrijdag of vandaag hardhandig wakker geschud. Tekenend is de kop van het openingsartikel van The New York Times vanmorgen: ”Financiële crises verspreiden zich over Europa”.Tekenend zijn ook de bedragen die nu de ronde doen. Vorige week maandag verbaasde ieder zich nog over de 4 miljard euro die Nederland in Fortis stopte. Omgerekend is dat 250 euro per inwoner. Maar intussen doen alweer grotere bedragen de ronde. De Nederlandse staat nam vrijdag alle Nederlandse onderdelen van Fortis, inclusief ABN AMRO, over voor 16,8 miljard. Het resterende deel ging intussen voor ruim 8 miljard naar een Franse bank. Duitsland investeerde vorige week 35 miljard in een van de grootste Duitse hypotheekbanken. Dat bleek niet genoeg, zondag kwam er nog 15 miljard bovenop.

Al die miljarden bleken vanmorgen niet in staat om het vertrouwen van de beleggers te herwinnen. Na een slechte start in Azië, openden ook de Europese beurzen ver in het rood en opnieuw lijkt er sprake van een zwarte maandag. Met name de verzekeraars en de banken krijgen zware klappen.

Dat ook de nieuwe eigenaar van Fortis, BNP Paribas, in deze neerwaartse spiraal meedoet, is niet zo verwonderlijk. Beleggers vragen zich natuurlijk af wat er nu precies over is van het concern, nadat de Nederlandse staat Fortis Nederland heeft teruggekocht. De ongerustheid daarover rees zaterdag al in Belgische media, vooral omdat de Nederlandse minister van Financiën, Bos, zich negatief had uitgelaten over het resterende deel.

Het opmaken van de balans na zo’n roerige week geeft een dubbel gevoel. Bos verdient inderdaad lof vanwege zijn koopmanschap en daadkracht, waardoor Fortis Nederland en ABN AMRO veiliggesteld zijn. Politici in Nederland reageren gematigd en ook dat is in deze omstandigheden wijs. Veel verstandiger dan aan de andere kant van de oceaan, waar het kredietplan van Bush pas na grote druk in een tweede ronde de Senaat passeerde. De senatoren leken daarbij meer uit op eigen politiek gewin dan op het dienen van het landsbelang. Daar hebben Nederlandse politici zich niet toe laten verleiden.

De gang van zaken rond Fortis toont ook de keerzijde van de globalisering aan. Een jaar geleden werd er nog sussend gesproken toen ABN AMROspeelbal werd van buitenlandse banken. Dat kon niet anders, zo luidde het, want de financiële wereld kent immers geen grenzen? Intussen is duidelijk dat Nederland vooral aan zijn eigen hachje denkt. Ook de minitop van Europese leiders, zaterdag in Parijs, leverde weinig op. Het lukt kennelijk niet om tot krachtige overeenstemming te komen. Daarmee slaat de huidige crisis ook een deuk in de Europese samenwerking.