„Soms kan je zinnenverzinzin hebben”, zo begint het themagedicht voor de Kinderboekenweek 2008, die ditmaal helemaal in het teken staat van de poëzie. Voor wie dat ook mag gelden, de maker van het speciaal voor deze week gemaakte prentenboekje zat waarschijnlijk met een probleem. Een illustrator houdt zich niet zo veel met zinnen bezig. Hij heeft doorgaans meer last van ”dingenverzinzin”. Dat dat laatste ook poëzie -maar dan beeldpoëzie- kan opleveren, bewijst Charlotte Dematons met ”Fiets”.

Charlotte Dematons koos -evenals bij ”Sinterklaas”, het prentenboek waarvoor ze het Gouden Penseel 2008 in ontvangst mocht nemen- voor een oer-Hollands thema: de fiets. Zoals het Nederlandse straatbeeld wordt bepaald door de fiets, zo domineert dit vervoermiddel de prenten in ”Fiets”.

Na een gemaskerd bal vindt een jongen in berenkostuum slechts een gebroken ketting terug. Waar is zijn fiets gebleven? Dematons heeft geen ingewikkelde plot nodig om te boeien.

Haar prentenboeken lezen lijkt op het reizen met een trage trein. Er is een aanleiding om in die trein te stappen, er is ook een eindpunt waar het naartoe moet, maar dat is allemaal niet zo belangrijk. Wat je vanuit je raampje ziet, is veel interessanter.

Aanhangfietsen
Dematons is behalve een goede illustrator dan ook een scherp observator. Ze heeft bijvoorbeeld gesignaleerd dat de fiets tegenwoordig behalve vervoermiddel ook beelddrager is geworden. De fiets vertelt iets over de berijder en soms over nog veel meer.

Alle denkbare fietsen hebben op Dematons platen een plekje gekregen: cruise-, vouw-, bak-, race-, lig-, retro- en lage-instapfietsen, naast traditionele Gazelles, tandems en oldtimers. De hier nog rijkelijk aan toegevoegde fiets- en hondenkarren, aanhangfietsen, manden en kratten maken het plaatje compleet.

Hier en daar loopt Dematons graag een beetje op de feiten vooruit: een bakfiets waarmee je zeven kinderen naar school kunt brengen heb ik op straat nog niet gezien. Hetzelfde geldt voor de dubbele ligfiets, waarbij men rug aan rug zit. Je moet het maar verzinnen.

Naast de gewone verhaallijn vertelt eigenlijk elke fiets nog een eigen verhaaltje, zoals dat van de moeder die per bakfiets verhuist en van het ouderwetse echtpaar dat fietstassen vol hondenbrokken meetorst.

Weergaloos

Een fiets tekenen is op zichzelf al een hele kunst, maar de precisie én de liefde waarmee deze illustrator zowel fietsen als fietsers als de omgeving schildert, is weergaloos. Als er prentenboeken zijn die kinderen kunnen voorbereiden op het waarderen van beeldende kunst, dan zijn het die van Charlotte Dematons. Voor ouders die daarin willen investeren, is ”Fiets” een mooie en zeer betaalbare kennismaking.