Een tiental classes vroeg, op initiatief van de protestantse classis Amersfoort, het kerkbestuur van de Protestantse Kerk op grond van een bepaling uit de kerkorde een buitengewone zitting van de generale synode te beleggen. Daar zal de kleine synode, het kerkelijk orgaan dat verantwoordelijk is voor de besluiten over de ledenregistratie, tekst en uitleg moeten geven over de gang van zaken.De voorgeschiedenis is bekend. De PKN heeft, door de specifieke bepalingen in de kerkorde over de landelijke ledenregistratie, een nieuw computersysteem nodig. Het ledensysteem dat in ontwikkeling was, kreeg de naam Numeri (”Getallen”) mee. Maar de enige getallen die in verband gebracht kunnen worden met Numeri zijn de kosten, die de afgelopen jaren steeds verder opliepen. Zou Numeri eerst nog geen 2 miljoen euro kosten, inmiddels is al ruim 5 miljoen euro in het project geïnvesteerd.

In juni 2008 trok de kleine synode, op advies van de Dienstenorganisatie van de PKN, de stekker uit het project. Wat restte, was een verlies van ruim 3 miljoen euro. De andere 2 miljoen euro die al in het project was geïnvesteerd, zou gebruikt kunnen worden voor een doorstart van het computersysteem.

De onrust op het grondvlak van de kerk werd er, ook na het stopzetten van het project, niet minder om. Uiteindelijk vroeg een aantal classes het moderamen een extra generale synode te beleggen over Numeri, waar zowel de kleine synode als de leiding van de Dienstenorganisatie moet komen uitleggen wat er nu precies gebeurd is.

Dat de classes om zo’n extra synode vragen, maakt al duidelijk dat er echt wat aan de hand is. In het land doen wilde geruchten de ronde en voor veel ex-kerkleden en niet-kerkleden, die vaak helemaal niet begrijpen waar het om gaat, is de narigheid rondom Numeri een reden temeer om te verkondigen dat de kerkelijke top het geld niet goed beheert.

De Protestantse Kerk is er dan ook zeer bij gebaat dat na de synodezitting van morgen het dossier Numeri definitief gesloten kan worden. Al veel te lang heeft Numeri het imago van de Protestantse Kerk geschaad. De synode moet de kerkleden kunnen verzekeren dat een debacle als dat rond Numeri weggeboekt wordt onder het kopje ”Eens maar nooit weer”.

Met de verwikkelingen rond Numeri in het achterhoofd kan het daarbij ook zeker geen kwaad nog eens goed te kijken naar de regeling van bevoegdheden van de kleine synode en de generale synode. Kan een kleine groep synodeleden wel de verantwoordelijkheid dragen voor besluiten waarmee zo veel geld is gemoeid?

Het is zaak dat de Protestantse Kerk komt tot een transparant besluitvormingsproces. De kerk moet daarbij, zeker bij dit soort projecten, zo veel mogelijk deskundigen van buiten aantrekken. De kerkelijke colleges, die uiteindelijk verantwoordelijk zijn, komen zo ook toe aan wat ze moeten doen: controleren of het kerkgeld op een verantwoorde manier wordt besteed.