Groene stroom is populair. Veel mensen zijn ongerust over klimaatverandering en over onze afhankelijkheid van olie- en gasimporten uit het Midden-Oosten en Rusland. Mensen willen iets doen. Daarom kopen meer dan 2 miljoen Nederlanders van hun energiebedrijf groene stroom, in de veronderstelling hiermee het milieu een dienst te bewijzen.Maar het huidige systeem van groene stroom werkt niet goed en de Europese Unie werkt aan verbeteringen. De Tweede Kamer besprak naar aanleiding van een artikel in De Telegraaf dinsdag de handel in groenestroomcertificaten.

Wat is het probleem? Groene stroom in Nederland is lang niet altijd echt groene stroom. Nederlandse energiebedrijven hebben niet genoeg windmolens en andere duurzame energiebronnen om aan deze vraag te voldoen. Slechts 2,7 procent van de in Nederland opgewekte elektriciteit is afkomstig van duurzame bronnen. Er worden nu slechts mondjesmaat nieuwe windparken of zonne-energiecentrales bijgebouwd. De vraag van consumenten is veel groter, daarom kopen energiebedrijven groenestroomcertificaten in van andere bedrijven om aan de vraag naar groene stroom te voldoen. Ze kopen bijvoorbeeld van eigenaren van waterkrachtcentrales uit Scandinavië of windmolens in Duitsland. De stroom wordt dan niet echt naar Nederland getransporteerd. Buitenlandse energieproducenten geven enkel een certificaat af waarmee kan worden aangetoond dat ergens anders in Europa daadwerkelijk groene stroom is opgewekt.

Dubbel
Daar is niets illegaals aan, en het is ook geen oplichting. Maar het is ook geen groene stroom. De Nederlandse vraag naar groene stroom leidt niet tot de bouw van meer duurzame energieproductiecapaciteit; integendeel, energiebedrijven willen de komende jaren nieuwe zeer vervuilende kolencentrales gaan bouwen. De certificaten voor groene stroom zijn vaak afkomstig van bestaande waterkrachtcentrales. Consumenten die kiezen voor groene stroom dragen dus niet of nauwelijks bij aan meer duurzame energie.

Er is bovendien vaak sprake van dubbeltelling. Het groencertificaat wordt in Nederland verkocht als groene stroom terwijl het in het land waar de stroom wordt opgewekt ook nog vaak gewoon meetelt als groene stroom. Het is dus niet overdreven te stellen dat er sprake is van nepgroene stroom. De EU wil nu orde op zaken stellen.

In het Europees Parlement is onlangs gestemd over de nieuwe richtlijn hernieuwbare energie. Deze richtlijn maakt deel uit van het klimaat- en energiepakket. We moeten minder CO(in2( uitstoten en onder andere meer duurzame energie gebruiken. Door deze richtlijn hernieuwbare energie zal er in 2020 in Europa 20 procent duurzame energie zijn. Nederland heeft een doelstelling gekregen van 14 procent. Van de huidige 2,7 naar 14 procent is een forse stap. Handel tussen landen of bedrijven maakt het makkelijker om aan de doelstelling te voldoen.

Het Europees Parlement wil de handel in groenestroomcertificaten tussen landen of bedrijven dan ook niet verbieden maar wel veel beter regelen. We moeten af van de dubbeltellingen. En er moet écht nieuwe duurzame productiecapaciteit worden bijgebouwd. In de toekomst moet wat het Parlement betreft van elke kilowattuur groene stroom die door middel van groencertificaten aan consumenten wordt aangeboden minimaal een derde afkomstig zijn uit nieuwgebouwde duurzame capaciteit. Hierdoor kunnen consumenten erop vertrouwen dat het inkopen van groene stroom echt leidt tot een vergroening van onze energievoorziening.

Niet duurder
Wordt groene stroom door het verbeterde systeem duurder? Misschien, maar het hoeft niet. De overheid geeft subsidies voor de bouw van nieuwe windmolens, zonnepanelen en andere vormen van duurzame energie. Deze subsidies zorgen ervoor dat het voor bedrijven niet duurder is om duurzame energie bij te bouwen dan om een nieuwe kolencentrale te bouwen.

Groene stroom hoeft dus voor de klant niet duurder te zijn dan gewone stroom. Ik heb er dan ook alle vertrouwen in dat consumenten in het nieuwe systeem meer redenen dan ooit hebben om te kiezen voor groene stroom.

De auteur is Europarlementariër voor de PvdA.