Een opvallend punt daarin is dat jongeren die vanaf het mbo naar de pabo willen een intakegesprek krijgen. Daarin moet duidelijk worden wat hun eventuele kennisachterstand is. Vervolgens dienen deze jongeren in de zomervakantie hard aan de slag te gaan om die achterstand weg te werken, zodat ze goed voorbereid aan hun pabostudie beginnen en deze ook met succes kunnen afronden. Dat lijkt allemaal logisch, en dat is het ook. Toch valt er meer te zeggen. De pabo tobt met de gevolgen van de fusie tussen kleuter- en lagere school in 1985. Na 23 jaar plukt een deel van de studenten -degenen met een mbo-vooropleiding- daar nog steeds de wrange vruchten van.Voor de fusie in 1985 was er voor meisjes met een mavo-diploma de mogelijkheid om naar de opleiding voor kleuterleidster (ok) te gaan. Een populaire studie. Meisjes die intellectueel niet uitblonken, maar wel de gave hadden om met jonge kinderen om te gaan, bleken op de ok uit te kunnen groeien tot uitstekende kleuterjuffen. Met de fusie van kleuter- en lagere school verdween de ok en kwam de pabo ervoor in de plaats. De toelatingseis werd havo, zodat meisjes met mavo voortaan buiten de boot vielen. Toen al waarschuwden critici ervoor dat deze beslissing het onderwijsveld zou gaan opbreken. Zij hebben gelijk gekregen. Het deze week gepresenteerde actieplan ”Krachtig meesterschap” is er het zoveelste bewijs van.

De oplossing van het probleem is een lastige. Dat het niveau van de pabo niet naar beneden gehaald moet worden door een groeiende groep mbo’ers is duidelijk. Dat zou een devaluatie van het leraarsberoep betekenen, en uiteindelijk een aanslag op de kwaliteit van het basisonderwijs, want de pabostudenten van vandaag zijn de leerkrachten van morgen.

Dat die kwaliteit op sommige punten de gevarenzone nadert, is ook helder. Staatssecretaris Dijksma kondigde gisteren aan dat ze meer basisscholen hun lessen in rekenen laat verbeteren. Het aantal scholen dat aan het project kan meedoen, stijgt van 125 naar 375. Daarvoor is 1,8 miljoen euro extra beschikbaar. Een dergelijk project bestaat ook al voor het verbeteren van het taalonderwijs.

Terug naar de situatie van voor 1985 met een eigen opleiding voor kleuterleidsters -een andere oplossing- lijkt niet haalbaar. Daarmee zou de voor het basisonderwijs succesvol verlopen fusie tussen kleuter- en lagere school op de pabo opnieuw tot een ongewenste tweedeling leiden.

Blijft over dat er eens kritisch naar het voortraject wordt gekeken. Misschien dat mbo-scholen die de opleiding voor onderwijsassistent aanbieden, ruimte zien om hun studenten beter voor te bereiden op de pabo. Dat zou kunnen door vanaf het eerste studiejaar aandacht te besteden aan basale vakken als rekenen en taal. Desnoods offeren studenten die naar de pabo willen daar ook een deel van hun eigen tijd aan op. Dat is in ieder geval een betere oplossing dan wachten op de uitslag van het intakegesprek en op de valreep proberen kennisachterstanden weg te werken.