Geen nieuwe Golda Meir
De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken, Tzipi Livni, heeft de verkiezingen om het leiderschap van haar partij, Kadima, gewonnen. Ze heeft nu 42 dagen de tijd om een nieuwe regering te vormen. Slaagt ze daarin niet dan mag Israël begin volgend jaar naar de stembus.
Lukt het Livni evenwel een regering samen te stellen dan wordt de ze de eerste vrouwelijke premier van Israël sinds Golda Meir, die regeringsleider was van 1969 tot 1974. Een vergelijking tussen de twee vrouwen ligt voor de hand. Dertig jaar geleden duidde de grondlegger van de Israëlische staat, Ben Gurion, Golda Meir aan als „de enige man in het Israëlische kabinet.” Meir gold net als de latere Britse premier Margaret Thatcher als een ”ijzeren dame”. Ze was wars van compromissen.Met Livni krijgt Israël geen nieuwe Golda Meir. Ze heeft eerder de naam een zacht politicus te zijn, die het compromis zoekt. Daarom wordt er aan haar doorzettingsvermogen getwijfeld. Gezegd moet worden dat ze erin is geslaagd bij de verkiezingen om het leiderschap van Kadima minister van Verkeer Shaul Mofaz te verslaan, de vroegere generaalstafchef en minister van Defensie, die met zijn militaire ervaring de kiezers probeerde te winnen.
Dat lukte net niet. Met welgeteld 431 stemmen verschil won Livni. De belangrijkste vraag is natuurlijk of het leiderschap van de partij, en daarmee mogelijk van het land, bij Livni in goede handen is. Ze is bij het volk uiterst populair. Als het volgend jaar op verkiezingen aankomt, maakt zij als enige een kans de Likud, die onder leiding staat van Netanyahu, te verslaan. Mofaz zou volgens de peilingen worden weggevaagd.
Een belangrijk deel van haar populariteit heeft ze te danken aan haar imago van onkreukbaarheid. In Israël zijn berichten over corruptieschandalen aan de orde van de dag. Over Livni wordt verteld dat ze zich niet eens laat uitnodigen voor een kopje koffie om maar niet de schijn te wekken dat ze omkoopbaar is.
Zulke zaken zijn allemaal mooi en aardig, maar het komt straks aan op regeren. Livni mag dan een schone politiek beloven, als iemand regeert bevuilt hij zijn handen. De politiek, en helemaal die in Israël, hangt van intriges aan elkaar.
Haar critici verwijten haar dat ze in de politiek slechts beperkte ervaring heeft en op militair gebied „niet hard genoeg” is om een land te leiden dat in permanente staat van oorlog met Hamas en Hezbollah verkeert. Livni komt uit een familie die absoluut niets moet hebben van ”territoriale compromissen”. Nu is ze een van de belangrijkste voorstanders van een Palestijnse staat, maar daarbij verliest ze de veiligheid van het land niet uit het oog. „Eerst komt de Israëlische veiligheid, dan pas de stichting van een Palestijnse staat”, luidt haar motto. Als ze daaraan vasthoudt, is de leiding van Israël in goede handen.
Zover is het echt nog niet. Eerst moet ze een regering vormen, en dat zal moeilijk genoeg zijn. Livni wil de huidige coalitie van Kadima, Arbeidspartij, Gepensioneerdenpartij en de orthodoxe Shas intact houden, maar om daarin te slagen, zal er stevig onderhandeld moeten worden. De Shas heeft al een aantal eisen op tafel gelegd.
Aan Livni de eer hier uit te komen. Noem het een eerste test.