Iris Boter schrijft al zolang ze kan schrijven. Zelfs tijdens haar opleiding aan de kunstacademie, waar ze toch voornamelijk met beeld bezig was, bleven de letters trekken. De laatste jaren hebben ze terrein gewonnen. Boter heeft inmiddels zes eigen boeken op haar naam staan: twee prentenboeken, twee kinderboeken en twee jeugdboeken, waarvan het laatste deze maand verschenen is.Tekenen doet ze momenteel vooral in opdracht. Ze is daarmee zo druk, dat een eigen prentenboek maken er helemaal niet in zit. Bovendien wil ze blijven schrijven, zodat ze haar aandacht moet verdelen. „En dan is het maar net wat er het hardst om aandacht schreeuwt.” Voor de rest heeft ze nog allerlei geheime wensen om verhalen en romans te schrijven, die ze opschuift tot er weer tijd is. „Soms blijft dat langer liggen dan me lief is.”

Verdragen de twee liefdes elkaar? Het lijkt van wel. Maar even later komt het er toch voorzichtig uit: „Tekenen is voor mij… werk. Héél leuk werk. Ik kan me geen leuker werk voorstellen. Maar schrijven is iets wat echt uit mijn hart komt. Schrijven is echt van mij.”

Het schrijven en uitgeven van een boek was heel lang een droom van Iris Boter. „Ik sta er nog steeds versteld van dat het is gelukt. Het is iets wat ik mijn hele leven gewild heb. Ik ben er heel dankbaar voor.”

Ze heeft veel te danken aan haar uitgever, geeft ze aan. „De redactie van uitgeverij Mozaïek is echt super. Vooral tijdens het schrijven van mijn eerste boek, maar ook daarna, heb ik vaak gedacht dat ik eigenlijk een gratis schrijfopleiding heb gekregen. Ik heb zo verschrikkelijk veel geleerd en ze hebben zo veel tijd in me gestoken! Ze namen me heel serieus.”

Kijken
Van haar opleiding tot illustrator aan de kunstacademie heeft ze ook profijt gehad. „Behalve tekenen, boetseren en al die technische dingen, leer je daar vooral je manier van kijken ontwikkelen. Hoe zie ik de wereld en op welke manier is dat anders dan bij anderen? Daar heb ik ook heel veel aan gehad bij het schrijven, want het is natuurlijk een vaardigheid die niet per se vastzit aan het tekenen. En vooral heb ik geleerd hoe ik een beeld kan omzetten in taal en andersom. De kunstacademie is voor mij zeker ook een opleiding geweest tot schrijver.”

Hoe komt Iris Boter tot een verhaal? Peinzend: „Je moet zoekende zijn. Als ik in gedachten met een nieuw boek bezig ben, kom ik in de zoekmodus. Bij alles wat er in het dagelijks leven gebeurt, vraag ik me dan af of ik er iets mee kan.”

Iris Boter is niet in voor science fiction, voor vreemde werelden die je zelf vormgeeft. Ze maakt verhalen die aansluiten bij wat ze zelf meemaakt. „Ik schrijf voor de puber die ik zelf was. Dat is mijn research: hoe dacht en voelde ik als minderjarige? Daarbij hoop ik dat anderen dat herkennen, zodat ze weten dat ze niet alleen staan in hun problemen.”

In ”Sanne gaat solo”, haar nieuwe jeugdboek voor jongeren vanaf twaalf jaar, heeft de hoofdpersoon een innerlijk conflict. Sanne is een tiener waar muziek in zit. Haar grote liefde is haar saxofoon, maar hierdoor schiet het huiswerk er nogal eens bij in. Wanneer ze dreigt te blijven zitten en haar ouders moeilijk gaan doen, komt haar saxofoonlerares met de oplossing: er bestaat een havo voor muziek en dans. Dat is het helemaal voor Sanne: muziek als substantieel onderdeel van de lessen. Vanwege de afstand tot de school gaat ze bij een gastgezin wonen. Ze heeft een fantastische tijd, totdat haar oma ernstig ziek blijkt te zijn. Bovendien gaat het niet goed met haar achtergebleven hartsvriendin, van wie de ouders in een scheiding liggen. Zo ontstaat het conflict tussen het jezelf willen ontwikkelen en het er willen zijn voor anderen.

Emoties
Boter beschrijft de emoties eerlijk en herkenbaar. ”Sanne gaat solo” is een bijzonder hecht gecomponeerd verhaal, waarbij de personages echt tot leven komen. Het gedeelte waarin Sanne worstelend de (tijdelijke) beslissing neemt om van haar geliefde school weg te gaan, is ronduit ontroerend.

Boter beschrijft niet een willekeurig conflict. Ze kwam er zelf existentieel mee in aanraking. Niet als puber weliswaar, maar als werkende moeder. „Ik worstelde zelf enigszins met de combinatie werken en moederschap. Het voelde egoïstisch om veel aandacht aan mijn werk te besteden. Omdat het me zo bezighield, wilde ik iets doen met dat probleem. En daar is het verhaal mee begonnen.”

Of het haar geholpen heeft? Ze lacht: „Als ik een goede moeder wil zijn, moet het met mij goed gaan. En wil het met mij goed gaan, dan moet ik blijven schrijven. Dat is wat ik weet.”

Ondanks haar bloeiende carrière als auteur blijft Iris Boter zich ook als illustrator ontwikkelen. Regelmatig probeert ze op dat terrein nieuwe dingen uit. Dat bewijst onder andere de voorkant van ”Sanne gaat solo.”

Boter: „Mijn gewone stijl is eigenlijk alleen geschikt voor kinderen tot 10 jaar; voor ouderen wordt het te kinderachtig. Ik moest dus iets anders uitproberen.” Het resultaat mag er zijn. Waarmee maar weer bewezen is dat de tekenaar en de illustrator Iris Boter elkaar niet bijten.

Iris Boter

„Ik heb altijd zin in een nieuwe klus”, schrijft Iris Boter (1972) uitnodigend op haar website. En dat kan zowel een teken- als een schrijfklus zijn. Schrijven doet ze al haar hele leven, tekenen vooral sinds haar opleiding illustratie aan de kunstacademie in Kampen. Ze woont nog steeds in die plaats, samen met man en kind. Op de zolder van hun huis heeft Iris haar atelier.

Na haar afstuderen werkt ze meteen als illustrator, eerst met allerlei baantjes ernaast en sinds 2002 volledig.

De lijst van boeken die ze illustreerde is lang en de uitgevers waarvoor ze tekende zijn divers. Voor Jongbloed bijvoorbeeld werkte ze dit jaar mee aan ”Koe in de klas” van Joke Wit, zo ook aan het nieuwe prentenboek ”De sportdag”, dat geschreven is door Nelleke Scherpbier.

Het bij Callenbach verschenen actieboek voor 6- tot 8-jarigen ”Pizza met suiker” van Lijda Hammenga, werd eveneens door Boter van illustraties voorzien.

Haar eerste boeken -die ze zowel schreef als ïllustreerde- verschenen in 2002 bij uitgeverij Clavis: het prentenboek ”Sofie komt te laat” en het kinderboek ”De buitengewone buurman”. Uitgeverij Kwintessens verzorgde haar volgende kinderboek: ”Een bijzondere club” (2004).

Het jeugdboek ”Online” (Mozaïek, 2006) werd vorig jaar genomineerd voor de christelijke kinderboekenprijs Het Hoogste Woord en beleefde dit jaar een herdruk.

”Online” gaat over Ilze die op school gepest wordt, maar online een heel lieve chatvriendin vindt. Boter krijgt veel erkenning voor dit boek, niet in de laatste plaats van gepeste pubers die zich herkennen in haar verhaal.

In 2007 verscheen het prentenboek ”De kat die niet van de bank af wilde” bij Lannoo, terwijl Mozaïek in hetzelfde jaar ”Het Groot Kinderbijbelliedjesleesboek” uitgaf, waarvoor Boter een groot aantal Bijbelverhalen herschreef.

”Sanne gaat solo”, het nieuwe jeugdboek van Boter dat ook weer bij Mozaïek verscheen, ligt sinds enkele weken in de winkel.

Sinds kort is Iris Boter ook vaste tekenaar voor het familieblad Terdege. Ze volgde Dagmar Stam op.

Hoe veelzijdig deze illustrator is, zal in de toekomst alleen maar duidelijker worden. Er komen twee titels aan die voor een speciale doelgroep zijn geschreven: ”Beroemd” (Van Tricht, eind dit jaar) is speciaal voor dove jongeren en ”Reünie in Rome” (Zomer en Keuning, 2009) is bedoeld voor ”moderne vrouwen”.