„Mogen wij de stationering van onze vliegtuigen voor onszelf houden?” aldus openbaar aanklager Nicos Pandelis dinsdagavond bij het verhoor van Mat Herben voor het gerechtshof in Kalamata. De LPF-fractievoorzitter trad op als getuige-deskundige in het proces. Hij deed dit op verzoek van de advocaat van de twee Nederlandse verdachten, Frank Mink en Patrick Dirksen.

Volgens de aanklager zijn er met enige regelmaat „luchtgevechten boven de Egeïsche Zee.” Het gaat om zogenaamde ”dog-fights”, schijngevechten tussen F-16-gevechtsvliegtuigen van beide landen. De beide NAVO-partners liggen met elkaar overhoop over het eiland Cyprus en de aanspraak op het luchtruim tussen de twee landen. Griekenland houdt de stationering van gevechtsvliegtuigen liever ’geheim’.

De spotters, die in hoger beroep terechtstaan, worden beschuldigd van spionage. Ze werden vorig jaar november gearresteerd in de buurt van een luchtmachtbasis in Zuid-Griekenland. In boekjes hadden ze registratienummers van vliegtuigen genoteerd.

„Onschuldig”, volgens voormalig luchtvaartjournalist Herben. „Nummers zeggen niets. Dat is handig voor de monteur, zodat hij weet naar welk vliegtuig hij moet. In oorlogstijd worden de nummers verwijderd.”

Van spionage is absoluut geen sprake. „Spotters zijn vrienden van de luchtmacht. Wat vliegtuigen zijn voor hen, zijn postzegels voor een andere verzamelaar.” Hij voegde daar aan toe dat er „veel mensen zijn met een vreemde hobby. Dit is een onschuldige variant.”

Herben noemde Nederland en Griekenland „vrienden en bondgenoten.” In de jaren tachtig schonk Nederland tientallen gevechtsvliegtuigen aan de Grieken. „Nederlandse luchtvaartenthousiasten willen zien wat er met die toestellen is gebeurd. Ze volgen de kisten van fabriek tot schroothoop.”

Op vragen van het hof merkte de politicus op dat het in Nederland gebruikelijk is dat spotters open dagen bezoeken en vliegtuigen bekijken. „Zeker na de val van de Muur is er een nieuwe sfeer van democratische openheid. Spotten wordt niet alleen getolereerd, maar zelfs aangemoedigd. Ook de voormalige vijand kan alles zien. Wat we aan onze voormalige tegenstander toestaan, moeten we zeker ook toestaan aan burgers en belastingbetalers.”

Volgens de LPF-voorman is er vorig jaar november door de Griekse autoriteiten overhaast gereageerd. „De arrestatie vond plaats kort na 11 september. Misverstanden zijn in die omstandigheden begrijpelijk. Maar het zou wel van hoge werkloosheid onder spionnen getuigen als ze met veertien man tegelijk naar Griekenland komen.”

De beide Nederlandse spotters toonden zich dinsdagavond zeer tevreden met de getuigenis van Herben. „Als de rechters goed nadenken over wat hij heeft gezegd, kan het niet meer misgaan”, aldus Mink. Een lagere rechter veroordeelde hem en Dirksen eerder dit jaar tot drie jaar cel.