Terecht, want het gaat om een van de grotere infrastructurele projecten, te vergelijken met een Betuwelijn. Het Havenbedrijf Rotterdam, opdrachtgever voor deze klus, is daarom ook niet over één nacht ijs gegaan. De eerste plannen voor de uitbreiding verschenen in 1990, toen duidelijk werd dat in het begin van de 21e eeuw de capaciteit onvoldoende zou worden. Rotterdam heeft in de tweede helft van de vorige eeuw het gebied tussen de stad en de Noordzee geleidelijk aan volgebouwd met achtereenvolgens de Botlek, Europoort en de Maasvlakte. Het grootste deel daarvan is inmiddels echter bezet.Daar komt bij dat er een toenemende behoefte is aan havens voor containerreuzen die met een diepgang tot 17 meter niet terechtkunnen in Antwerpen, Bremen of Hamburg. De nieuwe Maasvlakte moet met een 20 meter diepe haven ervoor zorgen dat Rotterdam voorlopig de concurrentie voor blijft. De Nederlandse haven blijft daarmee een belangrijke toegangspoort naar het Europese achterland voor veel Aziatische exporteurs.

Het verbaast niemand dat de besluitvorming over zo’n megaproject veel tijd in beslag neemt. Op zich is dat ook niet erg. Vanaf het begin hebben instanties als Milieudefensie hun vraagtekens bij de plannen geplaatst. Dat heeft ertoe geleid dat bij de ontwikkeling veel aandacht is besteed aan de milieueffecten van zo’n zandvlakte voor de kust, de havens zelf, de chemische industrie die daar zal ontstaan en het transport van goederen over spoor, water of weg. Twee uitgebreide studies naar deze gevolgen nemen in totaal 6000 pagina’s in beslag.

De onderzoeken hebben lang niet alle bezwaren van Milieudefensie weg kunnen nemen. De organisatie wijst daarbij met name naar de forse uitstoot van broeikasgassen. Daarvoor is nu -terecht- meer aandacht dan een tiental jaren geleden. Past zo’n plan dan nog wel bij de klimaatambities die dit kabinet heeft?

Milieudefensie stelt dat de Tweede Maasvlakte uiteindelijk verantwoordelijk is voor 5 tot 8 procent van de totale Nederlandse CO2-uitstoot. Op die cijfers valt wel wat af te dingen, want daarin is bijvoorbeeld ook de uitstoot meegerekend van de zeeschepen terwijl ze onderweg zijn naar Nederland. Het havenbedrijf zelf becijfert juist dat de aanleg van Maasvlakte 2 leidt tot minder CO2-uitstoot. De duurzame aanpak zal bovendien een uitstraling hebben op de omringende industrie: er mogen alleen schone vrachtwagens komen en vuile binnenvaartschepen worden extra belast.

Deze keuze voor duurzaamheid is deels te danken aan luizen in de pels, zoals de milieuorganisaties. Milieudefensie mag dus ook blij zijn met die modderstroom. Het is maar de vraag of er bij uitbreiding van havens in andere landen zo veel rekening gehouden zou worden met het milieu.