Geen achterhaalde discussie
Bezwaren tegen de vrouw in het ambt zijn niet achterhaald, maar gebaseerd op een zorgvuldig luisteren naar de Bijbel, schrijft P. J. Vergunst. Hij reageert op een discussie over dit onderwerp tussen drie vrouwelijke theologen op het Xnoizz Flevo Festival (RD van 18 augustus).
In Nederland zijn er kerken die de vrouw in het ambt aanvaard hebben en kerken die dat -op Bijbelse gronden- niet gedaan hebben. Het stoort me dat er een voortdurende druk op de tweede categorie uitgeoefend wordt om hun standpunt te herzien, terwijl meer dan in voorgaande jaren de vrouw ingeschakeld is bij veel onderdelen van het werk in de gemeente. Dat klemt temeer als het gaat om voorlichting aan de jongeren van de gemeente; zoals op het Xnoizz Flevo Festival.Bij de herdenking van het honderdjarig bestaan van de Gereformeerde Bond riep de toenmalige preses van de protestantse synode, ds. J. G. Heetderks, de Gereformeerde Bond op de discussie over de vrouw te heropenen. Als rector van het seminarie sloot dr. H. de Leede zich daarbij aan. En het was onder andere de huidige vicepreses, ds. A. Haasnoot, die zich op het recente Xnoizz Flevo Festival in de discussie mengde.
Ik wijs allereerst op de argumenten waarmee deze discussie gevoerd wordt. De Koreaan K. K. Lim heeft er in 2002 in zijn dissertatie op gewezen dat bij de aanvaarding van de vrouw in het ambt door de hervormde synode Bijbelse gegevens een marginale rol hebben gespeeld. Voor- en tegenstanders van de vrouw in het ambt hebben elkaar een halve eeuw geleden willen overtuigen ondanks een verschillend verstaan van de Heilige Schrift. Dus niet wat Gods Woord ons voorhoudt, maar hoe betekenisvol dat voor onze tijd nog is, is bepalend.
Lantaarntje
De organisatie van het Flevo Festival koos voor een ’discussie’ tussen drie vrouwelijke theologen, „omdat het niet gelukt was een vrouw te vinden die een tegenovergestelde mening wilde verdedigen.” Welke suggestie gaat hiervan uit naar de jongeren uit evangelische en ook reformatorische kring die hier aanwezig waren? Deze, dat zo’n vrouw blijkbaar met een lantaarntje gezocht moet worden. Het was eerlijk geweest als de organisatie ook gemeld had hoeveel minuten ze actief gezocht had naar deze vrouwen. Ik ken er voldoende.
Erger is de inhoud van de discussie. Ik vind het schokkend als ds. Haasnoot na de constatering dat Jezus twaalf mannen als discipelen uitkiest, opmerkt „het ironisch te vinden dat er helemaal geen man aan te pas kwam om de Messias op aarde te brengen.” Spreken we zo naar jongeren over het wonder van Christus’ menswording? Heeft de verlossing van zondaren met ironie te maken of met Gods liefde?
En: „Als Hij vrouw zou zijn, is de vraag of Hij in die tijd had kunnen doen wat Hij heeft gedaan.” In Mattheüs 11 spreekt Jezus over het welbehagen van de Vader -voor wijzen en verstandigen verborgen, aan kinderen geopenbaard- dat niemand de Zoon kent dan de Vader en dat niemand de Vader kent dan de Zoon. Johannes spreekt over de eniggeboren Zoon, Die ons God geopenbaard heeft. Eeuwig is de Zoon, leert de Geloofsbelijdenis van Athanasius. Dat is andere taal dan suggereren dat Jezus een man was, opdat Zijn boodschap zo veel mogelijk aanvaard werd.
We moeten niet simpel doen over de vertaalslag van Gods Woord naar onze tijd. Dat neemt niet weg dat Schriftgegevens uit 1 Korinthe 14 en 1 Timotheüs 2 niet zo gemasseerd moeten worden tot we ze in hun tegendeel kunnen uitleggen en vragen: „Wat is letterlijk?” Ik constateer dat in de cultuur waarin we leven tegenstanders van de vrouw in het ambt heel zorgvuldig omgaan met de interpretatie van Bijbelse gegevens.
Doorslaggevend
Hebben we van doen met een achterhaalde discussie? Nee! Kunnen we gezien onze missionaire opdracht en de minderheid die christenen zijn ons dit debat niet meer veroorloven? Ja, toch wel. Juist nu komt het eropaan gehoorzaam aan het Woord van God te blijven: starten bij de Bijbeltekst en van daaruit de vertaalslag naar de praktijk in de kerk maken - en niet andersom. Zo hebben gereformeerde christenen de Bijbel altijd gelezen. De Bijbel is de doorslaggevende instantie die het in de kerk uiteindelijk mag zeggen.
Dan houden we onze jongeren niet voor dat Jezus op „een nieuwe en relaxte manier” de kaders doorbrak, maar dat Hij het Oude Testament vervulde en niets liever deed dan gaan in de geboden van zijn Vader.
Mag ik een wens uitspreken? Laat het Xnoizz Flevo Festival volgend jaar een workshop wijden aan biddende vrouwen in de Bijbel, zoals Jochebed, aan vrouwen die als Maria het goede deel gekozen hadden, over vrouwen in Jezus’ geslachtsregister, zoals Ruth, over vrouwen als Dorkas, die dienden, over vrouwen als Priscilla, die met Paulus streden in de dienst van het Evangelie.
De auteur is algemeen secretaris van de Gereformeerde Bond.