Wie door de voorgeschiedenis van dit boek veel smeuïge details verwacht over het leven van Wijnand Duyvendak, komt bedrogen uit. ”Klimaatactivist in de politiek” is meer een betoog dan een levensverhaal. Maar juist daarom wel zo relevant. Zó zal Duyvendak zich de lancering van zijn boek niet hebben voorgesteld. Dat hij vanmiddag ”Klimaatactivist in de politiek” in de openbare bibliotheek van Amsterdam zou presenteren als ambteloos burger.

Extra zuur is dat de kwestie waardoor de GroenLinksparlementariër ten val kwam, slechts een klein deel van het boek beslaat. De verhandeling van 175 pagina’s geeft nauwelijks inzicht in de persoon en het gevoelsleven van Wijnand Duyvendak en spreekt slechts kort over zijn krakersverleden. Toch deden die enkele passages over het actiewezen hem politiek gezien de das om.

De kern van het boek is iets heel anders, namelijk de stelling dat een wereldwijde klimaatcrisis geen noodlot is dat onafwendbaar op ons afkomt, maar een gevaar dat met de juiste inspanningen gekeerd kan worden. En dat de sleutel tot succes in handen van de politiek is.

Dat is in feite de boodschap die Duyvendak wil uitdragen. Hij doet dat met behulp van een indrukwekkende hoeveelheid kennis en argumenten. Het klimaatprobleem is het grootste milieuprobleem dat er op aarde bestaat, zo betoogt de ex-volksvertegenwoordiger.

Als de ijskappen op de Noordpool gaan smelten en de gletsjers in Alpen en Himalaya gaan verdwijnen, stelt dat de wereld voor immense problemen van droogte, watertekorten, overstromingen, volksverhuizingen en wat dies meer zij. Het moment dat het smeltproces onomkeerbaar wordt, komt steeds dichterbij. Daarom moet het klimaatprobleem, dat in essentie vooral een probleem is van te veel CO2-uitstoot, met haast en in één generatie worden opgelost.

En het probleem kán worden opgelost, stelt Duyvendak. Door een beter benutten van moderne technieken, door een soberder leefwijze van alle mensen en door het accepteren van een geringere economische groei.

Het enige gremium dat dit kan realiseren, is de politiek, meent de oud-activist. Individuele burgers hebben natuurlijk hun eigen verantwoordelijkheid. Het bedrijfsleven is evenzeer verplicht de handschoen op te pakken. Maar voor het in gang zetten van werkelijk grote veranderingen moet de politiek door wetgeving grenzen stellen en doelen formuleren.

Optimisme
Het boek ademt een onvoorstelbaar optimisme. Daarmee is het echter nog niet in alle opzichten naïef. De auteur beseft dat een mega-inspanning nodig is om de wereldwijde klimaatverandering te keren. Maar als we willen, kan het, betoogt hij met verwijzing naar de Tweede Wereldoorlog. Wakker geschud door de nederlagen bij Duinkerken en Pearl Harbor gingen Engelsen en Amerikanen alles op alles zetten om de Duitsers te verslaan. Het roer van de economie werd radicaal omgegooid. Van de lopende banden rolden geen personenauto’s meer maar tanks. Zo moeten we ook de klimaatveranderingen te lijf gaan, betoogt Duyvendak. Maar dan moeten we wel eerst ontwaken uit onze versuffing.

Of dít boek eraan bijdraagt mensen wakker te schudden, is de vraag. Daarvoor is de aandacht de achterliggende weken al te veel afgeleid richting het laakbare actieverleden van de auteur. Daarvoor is de betoogtrant onvoldoende spannend.

Maar voor wie het klimaatprobleem -en meer nog de mogelijke oplossing ervan- werkelijk ter harte gaat en voor wie zich wil inspannen om zijn kennis ervan te vergroten, biedt ”Klimaatactivist in de politiek” veel informatie en denkstof.