Bert van Nieuwenhuizen is geen onbekende in de schrijverswereld. Hij publiceerde boeken over onder anderen vadertje Drees, de koninginnen Wilhelmina en Juliana en over het decoratiestelsel. Het boek over Rouvoet ligt nog niet in de winkel of het concept voor een volgend boek zit al weer in zijn hoofd. Samen met SGP-wethouder W. J. van Duijn uit Katwijk wil hij een pennenvrucht publiceren over de positie van de vrouw in de SGP.Van Nieuwenhuizen (62) weet wat schrijven is. Hij was 35 jaar journalist en onder meer werkzaam als hoofdredacteur van de Nieuwe Zeister Courant. De laatste zeven jaar van zijn journalistenbestaan was hij opinieredacteur van het Utrechts Nieuwsblad.

Met het schrijven van boeken begon hij pas nadat hij vervroegd was uitgetreden. Een bevriende historicus, Perry Pierik, eigenaar van uitgeverij Aspekt, zette hem op het spoor. En het mooie is: alles mag en niets hoeft. „Soms zit ik in mijn ochtendjas en op pantoffels te schrijven. Soms ben ik tot een, twee uur in de nacht bezig. Maar soms raak ik mijn schrijverspen een weeklang niet aan”, aldus Van Nieuwenhuizen.

Uitgeverij Aspekt is bezig met de uitgave van een reeks biografieën. Het dacht de uitgever goed om daarin ook een biografie van Rouvoet op te nemen. Een telefoontje naar Zeist, waar Van Nieuwenhuizen woont, bood uitkomst.

Te jong

De schrijver stuitte op twee moeilijkheden. De eerste was dat minister Rouvoet ’nog maar’ 47 lentes heeft meegemaakt en daarom te jong is voor een complete biografie. Van Nieuwenhuizen geeft dat in het boek -eenvoudig ”André Rouvoet” geheten- eerlijk toe. Hij heeft daarom een beeld van de vicepremier geschetst naar aanleiding van actuele uitspraken van en over de minister. Daarvoor heeft hij onder anderen oud-GPV-leider G. J. Schutte kunnen strikken. Die schrijft een voorwoord in het boek. Van excellent tot excellentie, zo typeert Schutte het politieke zondagskind. Na het voorwoord beschouwt Van Nieuwenhuizen in enkele hoofdstukken de bezieling, de ”hogere opdracht” en de ideologie van Rouvoet.

Verder nemen SGP-wethouder Van Duijn, SGP-burgemeester K. J. G. Kats van de Zuid-Hollandse gemeente Liesveld, CDA-Kamerlid Ferrier en NRC Handelsbladcolumniste Elsbeth Etty een hoofdstuk voor hun rekening. Zij nemen de persoon en het beleid kritisch onder de loep. Een interview uit deze krant met CU-fractievoorzitter Schuurman in de Eerste Kamer en de inaugurele rede van prof. dr. G. Harinck over het VU-kabinet completeren het geheel.

De tweede moeilijkheid waar Van Nieuwenhuizen tegen aanliep was dat Rouvoet op geen enkele manier wilde meewerken. „Ik heb het een en andermaal geprobeerd, maar hij had een vriendje van de Vrije Universiteit al beloofd dat die een biografie over hem mocht schrijven. Jammer voor mij, maar niets aan te doen.”

Bijna had Rouvoet het eerste exemplaar van het boek toch in ontvangst genomen. „Toeval bestaat niet, maar ik liep enkele weken geleden zeer onverwacht Rouvoet tegen het lijf in een restaurant. Ik vroeg hem of hij alsnog het boek in ontvangst wilde nemen. Dat wilde hij wel, mits hij de inhoud nog mocht scannen. Maar dat was technisch niet meer mogelijk. En bovendien had ik dat ook niet gewild. „Gods wegen zijn ondoorgrondelijk”, zo typeerde ik onze ontmoeting. „„Meneer Van Nieuwenhuizen, daar ben ik al jaren van overtuigd”, zo luidde het antwoord van de minister.”

Prikkelend

Het meest prikkelend in het boek vindt Van Nieuwenhuizen de kritiek van Schuurman op zijn politiek petekind: „Hij vindt dat André meer moet luisteren naar mensen die heel dicht bij hem staan. „Hij is soms te veel een Einzelgänger”, zo zegt Schuurman. Ik denk dat hij gelijk heeft. Rouvoet straalt soms een zekere eigenwijsheid uit.”

Elsbeth Etty haalt in haar bijdrage ongemeen fel uit naar Rouvoet. Ze noemt hem niet alleen een dogmaticus, maar ook een fundamentalist: „Iemand die de wijsheid in pacht denkt te hebben en uit Gods naam zijn waandenkbeelden tracht op te leggen aan andersdenkenden.” Als voorbeeld noemt ze de wens van de bewindsman om uitzending op tv van de seksfilm ”Deep Throat” tegen te gaan. „Kon ik bidden”, zo besluit ze haar inbreng, „ik zou Rouvoets God vragen, hem Zijn zegen te geven, want de mijne krijgt hij niet.”

„Prikkelend en hard”, noemt Van Nieuwenhuizen het hoofdstuk van Etty, maar volgens hem hoef je het niet met haar eens te zijn om toch te kunnen genieten van haar schrijfstijl. „Ze heeft dit jaar niet voor niets de Anne Vondelingprijs voor politieke journalistiek ontvangen.”

Als oud-journalist heeft de schrijver bewondering voor de gedegen interviews en de keurige opmaak van het Reformatorisch Dagblad. „NRC Handelsblad is mijn lijfblad, maar het RD is een goede tweede. Ik kreeg de krant eerst van mijn christelijke buren. Toen ik hun vertelde dat ik zelf een abonnement ging nemen, wisten ze niet wat ze hoorden.”

Van Nieuwenhuizen is opgegroeid in een klassiek sociaaldemocratisch nest waarin religie geen belangrijke rol speelde. De jonge Bert zag de kerk weinig vanbinnen, maar volgde wel catechisatie. „„Daar word je nooit minder van”, zeiden mijn ouders.”

Twee operaties

Sinds 1980 heeft de schrijver -zoals hij dat noemt- „een lijntje naar boven.” „Ik lag in het ziekenhuis na een zware val. Ik keek ’s nachts door de gordijnen naar de maan en de sterren. Toen hoorde ik duidelijk een stemmetje dat vroeg: „Van Nieuwenhuizen waar blijf je nu? Ik heb je de afgelopen tijd door twee zware operaties heen geholpen. Toen bad je je vingers blauw, maar nu hoor ik je niet meer.” Ik ga niet naar de kerk of zo, maar sinds die tijd probeer ik wel elke avond te bidden.”

Van Nieuwenhuizen is een sociaaldemocraat van het oude stempel. Hij vindt dat de PvdA ver weg is van haar wortels. „De sociaaldemocratie heeft -met andere politieke stromingen- veel betekend voor de arbeiders en voor de bestrijding van armoede. Daar moet de partij trots op zijn en zij moet niet besluiten haar ideologische veren af te schudden.”

Hij is blij dat er voorlopig geen verkiezingen zijn. „Ik zou nu niet op Bos stemmen. SP en GroenLinks stralen ook te weinig uit van het klassieke sociale gedachtegoed. Ik vind dat de ChristenUnie het erg goed doet. De partij is het cement van de coalitie. Politiek gezien zit de partij tussen CDA en PvdA in. Misschien wordt het de volgende keer wel Rouvoet.”

Mede n.a.v. ”André Rouvoet”, door Bert van Nieuwenhuizen (red.); uitg. Aspekt, Soesterberg, 2008; ISBN 905 911 7131; 204 blz.; € 16,95.