”In de schaduw van de Woudse Dom”
Redactie: D. M. Roest, H. van der Wereld e.a.
Uitgeverij: Ned. Herv. gem. Rijnsaterwoude
2001
ISBN 90 9015132
Pagina’s: 91
Prijs: €27,04 (ƒ59,50 excl. verzendkosten). Te bestellen bij P. J. W. Endenburg, tel. 0172-508963/507391.Ze moet al heel oud geweest zijn, maar nam met haar gerimpelde handen toch nog zelf het klokkentouw in handen. Op haar eenvoudige kleding prijkte een koninklijke onderscheiding. Meer dan een halve eeuw was Rinkske Kinkel kosteres van de Woudse Dom, de hervormde kerk van Rijnsaterwoude. Een fraaie foto van de oude dorpelwachtster kreeg een ereplaats in een nieuw boek over de kerk.

”In de schaduw van de Woudse Dom”, heette het boek dat hoofdonderwijzer P. Kroeger in 1957 publiceerde over het eeuwenoude kerkgebouw. Het was gauw uitverkocht. Ruim veertig jaar na dato verscheen een heruitgave, die overigens veel meer dan een heruitgave is, want het boek is drastisch herzien en uitgebreid.

De samenstellers hebben zich er niet met een Jantje van Leiden vanaf gemaakt, maar brachten een gedegen, fraai geïllustreerd stuk geschiedschrijving op de markt. Het tijdstip van verschijning viel samen met twee jubilea: het is dit jaar 350 jaar geleden dat de huidige kansel in de kerk werd geplaatst, en C. Zwaan is 25 jaar organist.

Archiefzorg
Rijnsaterwoude is maar klein, maar de geschiedenis van haar bedehuis gaat ver terug. Al in 1049 was er sprake van een kapelletje in ”Risantwalt.” Van de priester uit die periode, Hendrik, is onlangs een bronzen standbeeld op het plein voor de kerk geplaatst. Hij bekommerde zich niet alleen om het geestelijke welzijn van zijn parochianen, maar was de stuwende kracht achter de ontginning van de woeste gronden in het gebied.

Archiefstukken uit de tijd rond de Reformatie ontbreken nagenoeg. Ze werden nogal eens meegenomen of vernietigd door de pastoors die de wijk moesten nemen. In Rijnsaterwoude zijn er nog twee dikke bundels rekeningen uit de periode vóór 1581. Overigens ontbreekt daarvan ook weer een heel stuk, want een notaris plaatste dat als steuntje onder een kapotte verwarmingsradiator, waarna de werklui die de cv kwamen repareren het weggooiden…

Jan de Bakker
Gelukkig gingen anderen zorgvuldiger met het oude goud om, anders was de samenstelling van dit boek niet mogelijk geweest. We lezen over Jan de Bakker, de bekende martelaar om het geloof die uit deze streek afkomstig was. Hij werd verbrand, maar maakte zijn scherprechters eerst nog wel duidelijk dat ze zich in de werfkracht van de nije leere vergisten: „Als ghij mij al gedoot hebt, meent gij dattet dan al ghedaen sal zijn? Neen voorwaer! Daer isser veel duysent in Hollant, die tselve gevoelen en verstaen, dat ic doe.”

Tal van aspecten van het kerkelijk leven komen aan de orde, van een balsturige organist die uit protest steeds te laat kwam en de kerkschapen die begin jaren vijftig van de twintigste eeuw geld in het laatje brachten, tot de website die eind jaren negentig geopend werd. Zowel het geestelijk als het stoffelijk wel en wee is op boeiende wijze beschreven. Een apart hoofdstuk is gewijd aan de bekendste predikant van Rijnsaterwoude, ds. Th. van der Groe.