Georgië
Echt handig heeft president Saakasjvili van Georgië niet geopereerd. Met groot militair vertoon heeft hij gedacht de separatisten in de regio Zuid-Ossetië in het gareel te krijgen. Dat is een misrekening gebleken.
Na vijf dagen strijd is hij alleen maar verder van huis. De Osseten voegen zich niet. Georgië rest niet veel meer dan te gaan onderhandelen. Er zijn inmiddels wel 2000 doden gevallen.De Russen hebben kans gezien de onrust op de Kaukasus verder aan te wakkeren en -vooral- Georgië gevoelige klappen te geven waarvan de napijn lang gevoeld zal worden.
In eigen land heeft Saakasjvili behoorlijk aan gezag ingeboet. Eind 2003 werd hij bij de Rozenrevolutie met enthousiasme binnengehaald als de man die democratie en vooruitgang een impuls zou geven. Inmiddels staat hij bij een deel van de bevolking te boek als een „gevaarlijk pokeraar.”
Westerse diplomaten in Tbilisi zijn er vast van overtuigd dat de Georgische president de aanval donderdag van tevoren heeft gepland. De regeringsleiders van veel staten waren afgereisd naar Peking voor de openingsceremonie van de Olympische Spelen en daarmee zag Saakasjvili zijn kans schoon.
Saakasjvili heeft van tevoren geweten dat wanneer het Russische leger zich met de kwestie Zuid-Ossetië zou gaan bemoeien, hij het onderspit moest delven. Dat is hem aan rekenen.
De president wist wat de Russische intenties waren. Door een sluw spel te spelen in de achterliggende maanden, hebben de Russen de invloed in Zuid-Ossetië weten te vergroten.
Moskou steunt al lang Zuid-Ossetië, Abchazië en Adzjarië, drie opstandige Georgische regio’s. Aan de bevolking van deze gebieden hebben de Russen in de afgelopen periode paspoorten uitgereikt alsof het snoepjes waren. Op grond daarvan zegt Moskou nu dat de Zuid-Ossetiërs „ingezetenen van Rusland” zijn en meet zich dus het recht aan in het gebied in te grijpen.
Duidelijk moet zijn dat Saakasjvili het recht aan zijn kant heeft. Zuid-Ossetië is onderdeel van de Georgische republiek. Dat weten de Russen ook. Maar desondanks mengen ze zich in het conflict en doen ze heftige aanvallen op Georgië. Hun oogmerk is het gebied te destabiliseren om daarmee de positie van Saakasjvili aan te tasten.
Voorlopig staat Georgië op forse achterstand. Er ligt echter nog wel een kans. Saakasjvili zoekt al lang heel duidelijk toenadering tot het Westen. Het land wil lid worden van de NAVO. Die wens is ook gevoed door bijvoorbeeld de Verenigde Staten, die nauwe banden met Georgië onderhouden. Rusland is daar fel tegen.
Het NAVO-lidmaatschap zal Georgië voorlopig niet worden gegeven. Het Westen beseft dat het Moskou niet moet irriteren door binnen afzienbare tijd een land op de Kaukasus in het bondgenootschap op te nemen.
Maar één ding is door de oorlog het Westen ook duidelijk geworden: de Russen deinzen er niet voor terug om de nationale soevereiniteit van een land te schenden als het om hun eigen belangen gaat. Dat was vroeger al zo, dat is nog steeds zo. Dat zal het anti-Russische sentiment in het Westen aanwakkeren. Daar kan Saakasjvili gebruik van maken.