Bijna dagelijks lezen we van de bomaanslagen en de zelfmoordacties in Irak. Maar wat nauwelijks in het nieuws komt is het lot van de etnische en religieuze minderheden die hun toevlucht hebben gezocht in Noord-Irak. Circa 350.000 vluchtelingen houden zich met name op in het autonome Koerdische gebied en in de Ninevévlakte. Onder hen zijn Assyriërs, Aramezen, Turkmenen, Shabaks en Yezidi’s. De internationale hulp bereikt hen niet omdat het gebied te gevaarlijk is. Zij vormen daarom een vergeten groep.De christenen onder hen, Assyriërs en Aramezen, worden extra belaagd. Zij worden gericht vermoord en verjaagd uit het land vanwege hun geloof en banden met het Westen. Rapporten van AINA, de mensenrechtenorganisatie die zich het lot van de Assyriërs aantrekt, beschrijft gruwelijke moordaanslagen op weerloze nonnen en priesters, en aanslagen op 42 kerken en kloosters. Dreigbrieven eindigen met: „Verdwijn of sterf.” Meisjes zonder hoofddoek krijgen zuur in het gezicht gegooid. Onthoofdingen, zelfs kruisigingen komen voor. Zien we wat over het hoofd of niet?

Verstikking
Tijdens een aangrijpend werkbezoek aan deze groep in Noord-Irak, eerder dit jaar, heb ik gruwelijke verhalen gehoord. Zoals dat van twee tieners die mij vertellen hoe ze uit school komen, worden overvallen door gewapende mannen, waarna hun ouders voor hun ogen worden doodgeschoten. Hun oudste broer vlucht naar buiten, maar wordt ontvoerd en blijkt later te zijn vermoord. Hun jongste zus sterft een jaar later door verstikking. De tieners hopen te kunnen vluchten naar het buitenland.

Ook sprak ik de moeder van de vermoorde lijfwacht van de eveneens onlangs vermoorde aartsbisschop Rahho uit Mosul. Ze is radeloos en woedend omdat de christenen in Irak aan hun lot zijn overgelaten. Ze smeekt om betere bescherming en voedsel. Men durft het dorp niet te verlaten vanwege de onveiligheid. Andere mensen wordt per sms of brief door extremistische groepen opgedragen het land te verlaten.

Getto’s
Het is mij duidelijk dat christenen in Irak extra onder vuur liggen, juist omdat ze christen zijn. Ik aarzel dan ook niet om van een religieuze zuivering te spreken. Van de 1,4 miljoen christenen ten tijde van Saddam Hussein zijn er nog maar 400.000 over in Irak, van wie 100.000 als ontheemden in getto’s zitten opgesloten in de Ninevévlakte. De rest is gevlucht, honderden zijn vermoord.

Soennieten, sjiieten en Koerden beschikken over eigen milities en wonen grotendeels etnisch verdeeld over respectievelijk het midden, zuiden en noorden van het land. De Irakese christenen en andere minderheden echter hebben geen eigen beschermingsmacht en wonen verdeeld over het land.

De grondwet, opgesteld na de val van Saddam, zou hoopgevend moeten zijn. Daarin staat dat de rechten van onder meer de Arameeërs, Chaldeeërs en Assyriërs (christenen) gegarandeerd zijn. De praktijk echter wijst iets totaal anders uit. De christenen hopen op betere bescherming en meer humanitaire hulp, maar bovenal op een eigen autonoom gebied in de vlakte van Ninevé.

Referendum
Als Nederland en de internationale gemeenschap zich het lot van deze minderheden willen aantrekken, zal het volgende moeten gebeuren. Ten eerste: verstrek hulp aan christenen en andere etnische en religieuze minderheden via kleinere lokale hulporganisaties die wel hulp bieden in de Ninevévlakte.

Twee: zorg voor betere beveiliging van deze groeperingen, door Assyriërs en Aramezen in het Irakese leger op te nemen en hen in te zetten voor de beveiliging van dit gebied.

Drie: er moet een referendum komen in de Ninevéregio. Dit kan leiden tot een vorm van regionaal zelfbestuur zoals ook elders in Irak, waardoor christenen en andere religieuze en etnische minderheden hun bescherming zelf kunnen organiseren.

En als vierde: laat Irakese christenen ruimhartig toe in Nederland. Zij lopen groot gevaar.

„Laat ons niet in de steek”, was de oproep van een van de weduwen die ik sprak. Ik hoop dat de ministers Verhagen en Koenders gehoor willen geven aan deze hartenkreet.

De auteur is Tweede Kamerlid voor de ChristenUnie.