De Belgische premier Verhofstadt, die gedurende dit halfjaar fungeert als voorzitter van de Unie, is momenteel bezig aan een rondreis langs de hoofdsteden om de komende top voor te bereiden. Op 14 en 15 december ontvangt hij zijn collega’s in Laken, een wijk van Brussel. Tijdens dat overleg zal het startschot worden gegeven voor een zogenaamde conventie, een adviesgroep met vertegenwoordigers van de Europese Commissie, het Europees Parlement, de nationale regeringen en de nationale parlementen.

Vanuit Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk klinkt kritiek op de aanpak van Verhofstadt. Die wil aan de hand van de verklaring van Laken een lange lijst van vragen voorleggen aan het in te stellen forum. Genoemde landen ervaren de tekst echter als „te sturend”, zo valt te beluisteren. Naar hun opvatting probeert Verhofstadt de discussie over de toekomst van Europa in een bepaalde en door hen niet onderschreven richting te duwen. Ook bij Denemarken leeft dit bezwaar.

Toch dringt niemand aan op een radicale herschrijving van de concepttekst. De critici realiseren zich dat de conventie geen beslissingsbevoegdheid heeft. Zij kan alleen plannen aanreiken, maar daarna moeten de regeringen, waarschijnlijk in 2004, in een zogeheten intergouvernementele conferentie (IGC) met unanimiteit knopen doorhakken over de bestuurlijke veranderingen.

Federalisering
Verhofstadt zelf is aanhanger van een ingrijpende reorganisatie. Hij streeft naar een verdere federalisering, waarbij de bovennationale instellingen straks over meer zeggenschap beschikken. Directe verkiezingen voor de voorzitter van de Europese Commissie, de invoering van meerderheidsbesluitvorming op de meeste beleidsterreinen en het opstellen van de Europese grondwet zijn voor hem belangrijke punten.

Met name van Duitse zijde geniet hij veel steun. Ook onze oosterburen bepleiten een versterking van de macht van de Unie. Op 10 december praat Verhofstadt in Den Haag met premier Kok over de Nederlandse opvattingen.