Vervelend is het eveneens als het nationale elftal meedoet aan het EK, maar jij als politicus zit in de oppositie of je bent net niet de regeringsleider. Alle media-aandacht is dan voor een ander. Daarover kan Kurt Beck, partijvoorzitter van de Duitse sociaaldemocraten (SPD), volop meepraten. Tijdens het EK zijn de camera’s niet alleen voortdurend gericht op ”die Mannschaft”, zoals het Duitse nationale team genoemd wordt, maar ook op bondskanselier Angela Merkel.Nu zegt Merkel dat ze iets met voetbal heeft. Ze heeft niet alleen verstand van het spel, nee, ze houdt er zelfs van. „Ik heb altijd al met plezier naar een voetbalwedstrijd gekeken”, zei ze twee jaar geleden in een interview met de Süddeutsche Zeitung.

In 2006 organiseerde Duitsland de wereldkampioenschappen voetbal. Als het Duitse nationale elftal moest spelen, was Merkel als het maar even kon van de partij. De Duitsers wisten niet wat ze zagen toen de anders altijd zo ingetogen Merkel op de tribune zat en meeleefde met de wedstrijd. Stond het Duitse team onder druk en belandde er een bal van de tegenpartij op de lat van het Duitse doel, dan zag je hoe Merkel gespannen de adem inhield. Scoorde ”die Mannschaft”, dan juichte de bondskanselier mee met het publiek. „Die emotie is niet gespeeld”, zei Merkel in de Süddeutsche, „de mensen zouden het gelijk doorhebben als ik acteerde.”

Ook nu zit Merkel weer langs de lijn bij het EK. En bij ieder doelpunt van het Duitse nationale elftal stijgt de bondskanselier in de peilingen, want de Duitsers waarderen haar meeleven. Bondskanseliers als Kohl en Schröder interesseerden zich ook voor voetbal, maar dat waren mannen. Dat Merkel als vrouw plezier aan voetbal beleeft vinden de Duitsers prachtig.

Kurt Beck, de partijleider van coalitiegenoot SPD, gaat al die aandacht voor Merkel aan het hart. De Duitse sociaaldemocraten, die onder Willy Brandt en Helmut Schmidt meer dan 40 procent van de stemmen in de wacht sleepten, halen nu amper 20 procent in de peilingen. De SPD-leden rekenen Beck dit stemmenverlies persoonlijk aan. Een schrale troost voor de SPD is dat in heel Europa de grote partijen te kampen hebben met afnemende aantrekkingskracht.

De Duitse christendemocraten daarentegen blijven het goed doen dankzij de populariteit van bondskanselier Merkel. Terwijl de SPD bij ieder publiek optreden van Beck stemmen verliest, stijgt de CDU dankzij Merkel in de peilingen. Het EK voetbal kan voor de CDU en Merkel niet lang genoeg duren.

De beelden van Merkel en het voetbal verbloemen de problemen waarvoor het land staat en die om een oplossing vragen. De conservatieve vleugel verlangt dat Merkel als bondskanselier heldere keuzes maakt op economisch gebied. In feite voelt een deel van de partij zich door Merkel verraden. Op economisch gebied vaart zij in hun ogen een te linkse koers.

Eind 2007 stelde Merkel op de jaarlijkse partijdag dat zij een middenkoers wil varen. „Het midden zijn wij”, zei ze letterlijk. Die woorden klonken iedereen als muziek in de oren. Aan die uitspraak is echter geen gevolg gegeven. Merkel weet het midden niet te vinden, stellen haar critici. Concreet gaat het bijvoorbeeld om de vraag of de burgers ontlast moeten worden vanwege de sterk gestegen energieprijzen. Merkel aarzelt, terwijl de haperende economie om maatregelen vraagt.

Zoals aan alles in het leven een eind komt, zal ook dit EK een dezer dagen passé zijn, en dan zal Merkel toch echt aan de bak moeten.

René Zeeman

Reageren aan scribent? buza@refdag.nl.