De Zimbabwaanse oppositieleider Morgan Tsvangirai verliet woensdag voor even de Nederlandse ambassade in de hoofdstad Harare voor een persconferentie in de tuin van zijn eigen huis. Hij riep de Afrikaanse Unie (AU) en de Verenigde Naties op om in te grijpen in Zimbabwe. „De dictator Mugabe moet volkomen worden geïsoleerd en de bevolking moet worden beschermd door een gewapende vredesmacht”.Tsvangirai wil dat de regering van Mugabe al het geweld staakt en illegale wegblokkades opheft. Ook eist de MDC-leider dat hulporganisaties weer worden toegelaten tot het land, verkozen parlementsleden worden beëdigd en alle politieke gevangenen worden vrijgelaten.

Na de persconferentie keerde Tsvangirai terug naar de ambassade. „Ik zal hier blijven zolang dat noodzakelijk is”, zei de leider van de Beweging voor Democratische Verandering (MDC). De Nederlandse minister Verhagen (Buitenlandse Zaken) heeft hem verzekerd dat hij altijd welkom is.

Tsvangirai zocht zondag zijn toevlucht in de Nederlandse ambassade uit angst voor geweld. Die dag stapte de MDC-leider, die de eerste ronde van de verkiezingen, op 29 maart, had gewonnen, uit de verkiezingsrace. Geweld tegen zijn partijgenoten kostte de afgelopen weken circa negentig mensen het leven.

Tsvangirai zei dat hij tot de verkiezingen van morgen bereid is te praten met Mugabe. Maar daarna zal hij geen contact meer hebben met de regering. De MDC beschouwt de tweede ronde als illegaal en wil „niets te maken hebben”, met de nieuwe regering. De 84-jarige Mugabe is sinds 1980 aan de macht.

De Keniaanse premier Raila Odinga denkt dat de situatie in Zimbabwe kan uitlopen op genocide als de wereld niet snel ingrijpt. „Zimbabwe is een ramp in wording”, aldus Odinga. De Keniaanse leider pleit voor uitstel van de verkiezingen van morgen. Als dat niet lukt, moet een prominente Afrikaanse bemiddelaar worden aangesteld.

De Zuid-Afrikaanse president Thabo Mbeki wordt gezien als de leider die het beste kan onderhandelen met Mugabe en Tsvangirai. Maar hij geeft voorlopig niet thuis. Leiders uit zuidelijk Afrika kwamen woensdag in Swaziland bijeen voor overleg, maar Mbeki woonde het crisisberaad van het regionaal samenwerkingsverband SADC (Ontwikkelingsgemeenschap van Zuidelijk Afrika) niet bij. Hij zegt niet te zijn uitgenodigd, maar de SADC spreekt dit tegen.

De Britse koning Elizabeth heeft Mugabe het ereridderschap ontnomen. De regering bereidt ook zwaardere sancties voor, zoals reisbeperkingen en een sportboycot.

De Britse premier Brown zei dat hij een tournee van het Zimbabwaanse cricketteam wil afgelasten. De cricketbonden van Engeland en Wales maakten woensdag bekend dat zij alle banden met de Zimbabwaanse cricketautoriteiten verbroken hebben.

Schaduwminister van buitenlandse zaken William Hague zei dinsdag dat een verklaring van de VN-Veiligheidsraad een basis biedt voor zwaardere diplomatieke sancties tegen de voormalige Britse kolonie. In de verklaring verwerpen de leden unaniem de intimidatie en het geweld van medewerkers van Mugabe tegen aanhangers van de oppositie rond de presidentsverkiezingen. Minister van Buitenlandse Zaken David Miliband zei dat er ook op het niveau van de Europese Unie wordt gesproken over sancties.

Dinsdag stond in de Britse krant The Times dat Groot-Brittannië twee noodscenario’s heeft klaarliggen om het leger naar Zimbabwe te sturen. Het ene zou erop gericht zijn de humanitaire crisis te beëindigen, het andere op het in veiligheid brengen van Britse staatsburgers in Zimbabwe. Het Britse ministerie van defensie ontkende Dinsdag dat er plannen zijn voor militaire interventie. Een woordvoerder van premier Gordon Brown zei dat een dergelijke gang van zaken niet plausibel zou zijn en geen internationale steun zou krijgen.

De Zuid-Afrikaanse oud-president Nelson Mandela sprak woensdag van het „tragisch falen van leiderschap.” De Amerikaanse president Bush noemde de verkiezingen in Zimbabwe bij voorbaat een schijnvertoning. „Je kunt geen vrije verkiezingen hebben als het een kandidaat niet is toegestaan vrijelijk campagne te voeren zonder bang te zijn voor intimidatie.”