Dat heeft het kabinet bij monde van staatssecretaris Bussemaker (Volksgezondheid) dinsdagmiddag gezegd. Bussemaker riep het azM, dat als enige ziekenhuis in Nederland embryo’s mag onderzoeken op ernstige erfelijke ziektes, op „geen onomkeerbare stappen” te zetten.In reactie op de oproep van Bussemaker liet het azM weten bij vijf patiënten te willen doorgaan met embryoselectie op erfelijke borstkanker. „We nemen daarmee geen onomkeerbare stappen. Het betreft uitsluitend het treffen van voorbereidende handelingen voor vrouwen die al jaren op de ingreep hebben gewacht”, aldus een woordvoerster. Voordat er daadwerkelijk embryoselectie plaatsvindt, zijn er minimaal enkele maanden verstreken.

De vijf vrouwen om wie het gaat, maakten een afspraak met het ziekenhuis nadat staatssecretaris Bussemaker vorige week dinsdag haar nieuwe standpunt bekendmaakte. Toen ze vrijdag haar brief terugtrok, had het ziekenhuis de vrouwen al toegezegd de ingreep te zullen doen. „Dit houdt in dat voorbereidingen worden getroffen voor een update van de intake, de technische uitvoering van de complexe analysemethode, die voor iedere patiënt verschillend is”, stelt het azM.

Prof. dr. J. L. M. Evers, hoofd Centrum voor Voortplantingsgeneeskunde van het azM, roept het kabinet op om embryoselectie op erfelijke borstkanker alsnog toe te staan. Dat niet alle vrouwen die het borstkankergen dragen daadwerkelijk de ziekte krijgen, is volgens hem geen tegenargument. „Het gaat erom dat dit gen bij 100 procent van de getroffen families een rampzalig effect heeft.”

Artsenorganisatie KNMG vindt dat de patiënt niet de dupe mag worden van trage, politieke besluitvorming. „Artsen en ethici moeten per ziekte vaststellen of embryoselectie kan. Dat medische grenzen voortdurend worden verlegd is niet erg”, aldus de artsenorganisatie, „mits het weloverwogen gebeurt.”

Het voornemen dat Bussemaker eind mei naar buiten bracht, lag begin april al vast, zegt hoogleraar H. Jochemsen, een van die deskundigen die de staatssecretaris adviseerde. Begin april sprak Bussemaker een deel van de adviseurs. Van andere deskundigen kreeg Jochemsen deze week het verwijt dat hij zich in dat gesprek op de vlakte hield, terwijl hij later, in het publieke debat, felle kritiek op Bussemaker uitte.

In een dinsdag verspreide verklaring erkent de ethicus dat hij de zaak niet op de spits heeft gedreven. „Tijdens de ontmoeting was het voor mij duidelijk dat het standpunt van de staatssecretaris vastlag en het geen zin had daarover nog weer te beginnen. Daarom heb ik mij toen niet meer expliciet tegen de voorgestelde uitbreiding van embryoselectie verzet.” De suggestie dat deze houding kan worden uitgelegd als „stilzwijgende instemming” wijst Jochemsen van de hand. „Iedereen die het werk van het Lindeboom Instituut kent -en op het ministerie is dat bekend- weet hoe wij over deze materie denken.”

Donderdagochtend debatteert de Tweede Kamer met het kabinet over de manier waarop de besluitvorming rond embryoselectie vorige week verliep.