Luchtvaartsector kraakt door hoge olieprijs
De luchtvaartsector zit klem tussen torenhoog opgelopen brandstofrekeningen en de noodzaak goedkoper te zijn dan de concurrentie. Veel bedrijven zagen in de eerste maanden van dit jaar hun winsten verdampen. Dat leidt onherroepelijk tot het verdwijnen van luchtvaartmaatschappijen door fusies en faillissementen. Dit zei KLM-directeur Hartman donderdag.
Op de Europese aandelenbeurzen stonden de luchtvaartmaatschappijen donderdag flink onder druk. AMR, eigenaar van American Airlines, kondigde woensdag aan 12 procent van de binnenlandse vluchten te schrappen om de gestegen brandstofprijzen te pareren. Het bedrijf verloor bijna een kwart van zijn waarde op de beurs.Air France-KLM, de Frans-Nederlandse groep waarvan KLM sinds 2004 deel uitmaakt, wist de stijging van de brandstofprijs het afgelopen jaar redelijk op te vangen door slim brandstof in te slaan op de termijnmarkt (hedging). Dat doen vrijwel alle luchtvaartmaatschappijen omdat zij zo minder gevoelig zijn voor schommelingen op de markt.
Toch liep de rekening voor kerosine op met ruim 300 miljoen euro. Voor het lopende jaar verwacht het bedrijf zelfs een toename met ruim 1,2 miljard euro. Het aandeel ging op de beurs in Parijs donderdag met bijna 10 procent onderuit.
„De mogelijkheden om door hedging de brandstofkosten te beheersen, worden steeds beperkter", aldus Hartman. „Hedgen is bedoeld om schommelingen op te vangen, maar als de olieprijs alleen maar stijgt, heeft het weinig zin". Daarom kijkt het bedrijf naar andere mogelijkheden om het brandstofverbruik terug te dringen. Zo blijft Air France-KLM zijn vloot verjongen met zuinigere vliegtuigen. Ook investeert het in toekomstige vervanging van vliegverkeer over korte afstanden door treinverkeer.
KLM werkt al samen met de Nederlandse Spoorwegen in HiSpeed, waarin het een belang heeft van 10 procent. In Frankrijk zet Air France hogesnelheidstreinen in tussen Parijs en andere grote steden. Als er voldoende spoor ligt en er voldoende treinen beschikbaar zijn, kan die dienst worden uitgebreid richting bijvoorbeeld Duitsland. „Mits er sprake is van een volwaardig product, is alles wat als alternatief dient voor het vliegtuig goed nieuws", aldus Hartman.
Net als veel andere luchtvaartmaatschappijen moest Air France-KLM in de afgelopen maanden veel winst prijsgeven. De Frans-Nederlandse luchtvaartcombinatie leed in het vierde kwartaal van het boekjaar 2007/2008 een operationeel verlies van 46 miljoen euro. Onder de streep kwam het verlies, mede als gevolg van een eenmalige voorziening in verband met Europese en Amerikaanse kartelonderzoeken, zelfs uit op 542 miljoen euro.
Over het hele jaar zette Air France-KLM wel een positief nettoresultaat in de boeken, al viel dat met 748 miljoen euro wel lager uit dan een jaar eerder. De omzet groeide met bijna 6 procent tot 24,11 miljard euro. De operationele winst nam toe van 1,24 tot 1,41 miljard euro. Voor het huidige boekjaar voorziet Air France-KLM echter een daling van de operationele winst naar circa 1 miljard euro.
Topman Jean-Cyril Spinetta is er van overtuigd dat Air France-KLM in een goede positie is om sterker uit de huidige malaise in luchtvaartland te komen. Het heeft een relatief jonge vloot, en profiteert bovendien als grootste maatschappij ter wereld wat omzet betreft van aanzienlijke schaalvoordelen. Ook biedt de voortgaande integratie tussen Air France en KLM nog steeds ruimte voor kostenbesparingen.
De stijgende olieprijs vraagt volgens Spinetta om een grondige herstructurering van de gehele luchtvaartsector, waarbij prijsvechters en bedrijven met verouderde vloten de hardste klappen moeten verwachten „Een paar jaar geleden keken we niet eens naar de brandstofrekening. Die maakte 5 procent uit van onze totale kosten". De recente prijsexplosie heeft daar verandering in gebracht. Op sommige intercontinentale vluchten is het brandstofverbruik inmiddels goed voor de helft van de kosten.
