Clinge en de koningin
Er zijn van die dorpjes in Nederland waar je alleen komt als je er echt moet zijn. Zo’n dorpje is Clinge. Clinge ligt in Zeeuws-Vlaanderen en hoort bij de gemeente Hulst. Het heeft nog geen 3000 inwoners en bestaat uit een lintbebouwing van zo’n 2,5 kilometer. De lintbebouwing wordt doorsneden door de Nederlands-Belgische rijksgrens. Aan de Belgische kant ligt het dorpje Klinge. De VVV wijst op de Clingensche bossen, een mooi wandelgebied, maar om daar nu voor naar Clinge te reizen.
Omgekeerde integratieToch heeft Clinge een provinciale en landelijke bekendheid door de vestiging van Tragel, een zorginstelling voor verstandelijk gehandicapten. Het is een transmurale stichting die zorg en ondersteuning biedt aan mensen met een functiebeperking. Op een veertigtal locaties wordt zorg geboden aan circa 600 cliënten. Uitgangspunt bij de zorg zijn de wensen van de individuele cliënt als het gaat om wonen, dagbesteding, vrijetijdsbesteding, thuiszorg en weekend- en vakantieopvang.
De koningin
Veel zorginstellingen werken volgens de door overheden en woningcorporaties gedragen visie waarbij mensen met een functiebeperking tussen mensen zonder beperking leven.
Tragel heeft een totaal andere oplossing uitgewerkt die in ieder geval minder tegenstand kent. In Clinge gaan zij uit van de omgekeerde integratie. Zij hebben de afgelopen jaren op hun terrein een wijk gerealiseerd waar mensen met en mensen zonder een beperking samenleven. Oude instellingsgebouwen zijn gesloopt en daarvoor in de plaats kwamen zo gewoon mogelijke woningen. Midden in de Clingese samenleving, want ook mensen zonder beperking mochten er huizen bouwen. Het resultaat is verbluffend. Het is de moeite waard er eens te gaan kijken.
De koningin heeft die moeite genomen. Vorige week opende zij de laatste nieuwbouw officieel. Het was een geweldige dag voor Clinge. Het dorp was uitgelopen, overal oranje en vlaggen. In de zaal zaten weinig hoogwaardigheidsbekleders, maar veel cliënten.
Volkslied
Het was wachten, want de koningin had de wind tegen zodat de helikopter wat later landde. Bovendien was koningin Beatrix zwaar verkouden. Dat was reden om het programma aan te passen.
Dan treedt de koningin, begeleid door de burgemeester met zijn gloednieuwe ambtketen, binnen. De reacties van de cliënten zijn hoorbaar.
Het moment van de openingshandeling is aangebroken. Samen met een cliënt moet de vorstin een schilderij afmaken. De jongen staat gespannen te wachten wat er komen gaat. Zijn begeleiders zullen met hem hebben geoefend: waar moet ik staan, wat moet ik zeggen enzovoort.
De koningin loopt rustig op hem af en geeft hem een hand. „Hare Majesteit”, galmt het uit zijn mond. Hilariteit in de zaal, maar de koningin glimlacht, slaat haar arm om de jongen heen en loopt samen met hem naar het schilderij. De koningin weigert een schort. Met zijn tweeën kiezen zij de kleuren en maken rustig het schilderij af. De verstandelijk beperkte Ceasar Schrandt en de gewone koningin. Integratie in haar zuiverste vorm.
Koningin Beatrix -wit van de griep en vrijwel zonder stem- gaat naar buiten om het twee straten verder liggende nieuwe gebouw te bezichtigen. De hofauto rijdt voor. Buiten staan veel kinderen, ouders, cliënten, buurtbewoners. Het ziet er zwart van oranje. Iemand roept: „Leve de koningin.”
Snel besluit de koningin om toch te gaan lopen en velen te groeten. Er is waardering alom. Het loopt uit op een oranjefeest.
In het gebouw neemt de koningin ruim de tijd voor de cliënten en hun begeleiders. Het laatste couplet van het Zeeuwse volkslied wordt levend:
Gij, Zeeland, zijt ons eigen land
We dulden hier geen vreemde hand
Die over ons regeren zou,
Aan onze vrijheid zijn we trouw
We hebben slechts één enkele keus:
”Oranje en Zeeland!” Da’s de leus!
Zo blijven wij met hart en mond.
Met lijf en ziel; goed Zeeuws, goed rond
Toch maar eens kijken in dit Zeeuwse Clinge.