Leg het maar eens uit: vijftig kinderen uit christelijke gezinnen hebben een indicatiebesluit op zak en willen zorg van SGJ Christelijke Jeugdzorg. Tegelijkertijd: vijftig christelijke gezinnen zijn keurig door SGJ opgeleid en staan klaar om een kind op te nemen. Wat gebeurt er? Niets, want er is geen geld!Ouders wenden zich vervolgens maar tot seculiere aanbieders. Die hebben misschien wel budget, maar weer geen of te weinig gezinnen en kunnen dus ook de noodzakelijke pleegzorg niet bieden. Het is te gek voor woorden. Wat is hier aan de hand?

Tot 2005 was het budget voor pleegzorgplaatsen gekoppeld aan het aantal ondertoezichtstellingen (ots’en) die werden uitgevoerd door de toenmalige gezinsvoogdij-instellingen. Ongeveer de helft van de onder toezicht gestelde kinderen belandde in een pleeggezin en het aantal pleegzorgplaatsen groeide in verhouding mee met het aantal ots’en.

Sinds de Wet op de jeugdzorg in 2005 bestaat deze koppeling niet meer. De financiering van de jeugdzorg is de verantwoordelijkheid van provincies geworden en het is aan de provincies om het budget voor -onder andere- pleegzorgplaatsen vast te stellen. De gevolgen daarvan bleven niet uit: er ontstonden enorme wachtlijsten.

Schrijnend
In 2006 moest een extra bedrag van 100 miljoen euro het tij doen keren. Eind 2006 zou geen kind langer dan negen weken op zorg hoeven te wachten. En daar wringt de schoen. Waar regionaal werkende zorgaanbieders goed in beeld zijn bij de provincies, is het voor landelijk werkende zorgaanbieders, zoals SGJ, haast ondoenlijk tijdig aanspraak te maken op de beschikbare middelen.

In 2005 heeft het ministerie de provincie Utrecht aangewezen als inkoper van SGJ namens alle provincies, om zo de toekenning van budgetten effectief vorm te geven. Dit convenant zag er op papier prachtig uit, maar de praktijk bleek bedroevend anders. De koepelorganisatie van de provincies, het IPO, heeft recent vastgesteld wat wij aan den lijve ondervinden, namelijk dat het convenant niet werkt.

SGJ moet zelf per provincie om extra capaciteit vragen, maar het lijkt erop dat de regionaal bekende zorgaanbieders eerst aan de beurt zijn, waarna landelijk werkende instellingen het moeten doen met de eventuele restanten. Schrijnend voorbeeld is een provincie die voor het wegwerken van de wachtlijsten bij landelijk werkende zorgaanbieders (waar onder SGJ en de veel grotere William Schrikker Groep en het Leger des Heils) welgeteld 25.000 euro heeft gereserveerd. Daarmee kunnen ze nog geen twee pleegzorgplaatsen financieren…

SGJ hoeft tot nog toe niets te doen om pleeggezinnen te werven. Die melden zich geheel spontaan aan. We hebben een regulier gefinancierde capaciteit van 206 plaatsen. Momenteel hebben we dertig kinderen extra opgenomen met wachtlijstmiddelen en bijdragen uit onze achterban. Deze middelen zijn inmiddels ruimschoots op en dus moet de bezetting weer terug naar 206.

Beterschap
Intussen is de wachtlijst gegroeid tot ruim vijftig kinderen. Tegelijkertijd staan er pleeggezinnen in de startblokken. Als het moet, kunnen we wel honderd extra kinderen opnemen. Er is echter geen budget. Aan ouders, kinderen en pleegouders is dat nauwelijks uit te leggen.

Veel groter nog is de wachtlijst voor ambulante gezinsondersteuning. Z’n tachtig gezinnen moeten wachten op zorg vanuit SGJ, omdat er geen financiële middelen zijn om hen te helpen.

De provincies hebben beterschap beloofd en willen voor het begrotingsjaar 2009 volgens het convenant gaan werken. Aan SGJ zal het niet liggen, maar na drie jaar gedoe is onze houding vooralsnog die van Thomas: eerst zien, dan geloven. In de tussentijd blijft SGJ met diverse provincies overleggen om in 2008 zo veel mogelijk cliënten te kunnen helpen.

De auteur is directeur van SGJ Christelijke Jeugdzorg.