De inval is onderdeel van een breder Europees onderzoek naar overtreding van de antikartelwetgeving. Europese ambtenaren zijn ook op bezoek geweest bij het Europese hoofdkantoor van het Amerikaanse olieconcern ExxonMobil.

Formeel is er volgens Shell en HBG geen sprake van verdenking. „Er ligt geen officiële aanklacht”, aldus een Shell-woordvoerder. Zijn collega van HBG zei dat er „bij ons in elk geval” geen aanklacht ligt.

Bitumen is een olieproduct dat onder meer wordt gebruikt als grondstof voor asfalt in de wegenbouw en voor dakbedekkingen. In 2000 is er in Europa 16 miljoen ton van het product verhandeld. Nog geen twintig bedrijven namen het grootste deel daarvan voor hun rekening. Hoewel directeur-generaal Kist van de Nationale Mededingingsautoriteit (NMa) bij de parlementaire enquête bouwfraude zei de samenwerking tussen asfaltcentrales in Noord-Nederland te onderzoeken, staat dit onderzoek daar los van volgens de Europese Commissie.

De inval bij Shell was in een kantoor in Capelle aan den IJssel. De woordvoerder van Shell verklaarde donderdag dat het bedrijf de bitumenafdeling zelf al had doorgelicht en tot de conclusie is gekomen dat het Nederlandse olieconcern zich aan de regels houdt. „Van inbreuk op de mededingingsregels is geen sprake”, aldus de zegsman, die het verdere verloop van het Europese onderzoek met vertrouwen tegemoet ziet.

Hoeveel geld er bij Shell-Nederland in de productie van bitumen omgaat, kon de woordvoerder niet zeggen. Het Europese onderzoek bevindt zich in een pril stadium en het kan nog jaren duren voordat het is afgerond.

De Europese Commissie heeft vorige week ook een onaangekondigd bezoek gebracht bij een kantoor van de HBG Groep in Gouda. De woordvoerder van het bedrijf verklaarde dat het bedrijf volledig meewerkt aan het onderzoek.

ExxonMobil bevestigde dat functionarissen van de Europese Commissie vorige week het Europese hoofdkantoor in Hamburg hebben bezocht. Ze hebben documenten gekopieerd, maar verder niets meegenomen, aldus een woordvoerster.

Bij het Duitse chemiebedrijf Bayer is volgens de Britse zakenkrant Financial Times een inval gedaan in een onderzoek naar een mogelijk kartel in de markt voor rubberen chemicaliën, waarvan banden worden gemaakt. Ook bij het Amerikaanse chemiebedrijf Crompton loopt een onderzoek, zowel door de Europese als door de Amerikaanse autoriteiten.

Ook bij Flexisys, een joint venture van Akzo Nobel en Solutia, zijn ambtenaren onaangekondigd op bezoek geweest. Dit bedrijf is met een omzet van ruim 600 miljoen euro de grootste producent ter wereld van rubberen chemicaliën.

De Europese Commissie wil paal en perk stellen aan prijsafspraken. De Europees commissaris voor Mededinging Monti heeft bestrijding van kartels tot een van de speerpunten van zijn beleid gemaakt. Vorig jaar schreef de commissie voor ruim 1,8 miljard euro aan boetes uit.