De Vlaamse liberale partij Open VLD heeft aangekondigd „zeer binnenkort” een voorstel tot uitbreiding van de euthanasiewetgeving op tafel te zullen leggen. De senatoren Jean-Jacques De Gucht en Paul Wille willen daarbij aansluiten bij een eerder wetsontwerp uit 2006 van Wille en senator Jeannine Leduc. Daarin gaat het om het mogelijk maken van euthanasie voor minderjarigen en dementerenden en het onbeperkt in tijd maken van de wilsverklaring.De Vlaamse socialistische fractievoorzitter in de Senaat, Myriam Vanlerberghe, diende eerder al eens een wetsvoorstel in over euthanasie voor minderjarigen, maar kreeg daarvoor geen parlementaire meerderheid. Ze heeft nu aangegeven een „sereen debat” over de kwestie te willen en ook voorstander te zijn van een regeling voor dementerenden.

De christendemocraten zijn niet gelukkig met de manier waarop hun liberale coalitiepartner de thematiek heeft aangesneden. Volgens CD&V-Kamerfractievoorzitter Servais Verherstraeten was er in het kabinet afgesproken „binnen de meerderheid naar een consensus te streven.” De christendemocraten geven overigens aan het debat niet te schuwen, maar ook palliatieve zorg en medische sedatie in de discussie te willen betrekken.

De liberalen tonen zich niet onder de indruk van de kritiek van christendemocratische zijde. Kamerfractieleider Bart Tommelein noemde de kritiek woensdag een „tjevenstreek.” „Op ethisch vlak staat er niets in het regeerakkoord en we nemen de vrijheid om in de komende weken en maanden initiatieven te nemen en parlementaire meerderheden te zoeken”, liet hij weten.

Om de wenselijkheid van zijn voorstel te onderbouwen voerde Tommelein Hugo Claus en de Franse vrouw Chantal Sébire aan. De ongeneeslijk zieke Sébire werd vorige week dood in haar woning werd gevonden, nadat ze volgens verwanten zelfmoord had gepleegd. Zij had bij een Franse rechtbank tevergeefs om euthanasie gevraagd. „Hugo Claus en het tragische verhaal van de Franse vrouw tonen aan dat dit de juiste weg is”, liet Tommelein weten.

Volgens de Vlaamse krant De Morgen van woensdag is er tijdens de coalitiebesprekingen wel degelijk over ethische onderwerpen is gesproken, maar konden de partijen niet tot overeenstemming komen. CD&V zou om meer geld voor palliatieve zorg hebben gevraagd, maar daarmee wilden de liberalen alleen akkoord gaan wanneer alle ziekenhuizen, dus ook de katholieke, verplicht zouden worden mee te werken aan euthanasie.

Ook de Rooms-Katholieke Kerk heeft zich inmiddels in het debat gemengd. Kardinaal Godfried Danneels liet weten dat men „door zomaar uit het leven te stappen, niet antwoordt op het probleem van lijden en dood. Men loopt er met een boog omheen en omzeilt het. Omzeilen is geen heldendaad, geen voer voor frontpaginanieuws.” Daarmee hekelde hij de zijns inziens enorme aandacht in de media voor de dood van Claus. „In sommige media ging er haast meer aandacht uit naar de euthanasie van Claus dan naar zijn literair talant”, lichtte Danneels’ woordvoerder later toe.

„Waarom zou het onvermijdelijke lijden dat ons overkomt, niet door liefde vruchtbaar worden voor de hele wereld, Hem achterna”, vroeg Danneels zich af. Hij zei heldhaftigheid niet bij mensen te zoeken die voor euthanasie kiezen, maar „bij de zo velen die medisch en menselijk hun lijdende medemensen begeleiden tot het einde. En bij hen die als de dag daar is, hun leven dankbaar teruggeven aan hun Schepper, waarvan ze weten dat Hij ook een barmhartige Vader is.”

Volgens het Vlaamse dagblad De Standaard kreeg Danneels deze week veel reacties op zijn stellingname. De kerk zou het lijden verheerlijken. Dat ontkende zijn woordvoerder echter. „De kardinaal meent dat lijden bestreden moet worden, maar stelt vast dat mensen ook in staat kunnen zijn lijden een zinvolle plaats te geven in hun leven.”