De verkiezing van de lekkerste boerenkaas wordt beschouwd als een hoogtepunt in de boerenkaasbranche. De winnaar krijgt de zogenaamde Jan den Bestentrofee.Alleen kaas die op de boerderij is bereid, van verse, rauwe melk afkomstig van de eigen veestapel, mag boerenkaas heten. Sinds februari vorig jaar is boerenkaas door de Europese Unie erkend als „Gegarandeerd Traditionele Specialiteit.”

Twee keer eerder, in 2003 en in 2006, werd de kaas van de familie De Vos uitgeroepen tot beste boerenkaas van Nederland. „In de kaas komt het karakter van je bedrijf naar voren”, zegt Sjanita de Vos. „Die van ons is stevig.”

De boerin besteedt naar eigen zeggen veertig tot zestig uur per week aan het maken van kaas. Ze verwerkt wekelijks ongeveer 4000 liter melk afkomstig van de 150 koeien op het bedrijf van de familie De Vos in Blijham. „De voeding van de koeien is belangrijk”, zegt de boerin. „Je proeft dat ze buitenlopen.”

Van heinde en ver komen mensen op de prijswinnende kaas van de familie af. Ook restaurants en andere boerderijwinkels behoren tot de afnemers. „Op de noordelijke kleigrond is heel goed Goudse boerenkaas te maken.”

De prijs van kaas is de afgelopen tijd met 20 procent gestegen, blijkt uit CBS-cijfers. Voor sommige boeren is de hogere prijs voor hun boerenkaas een reden om door te gaan met hun bedrijf. De prijs wordt opgedreven door de sterk stijgende melkprijs.

De toenemende vraag naar zuivel op de wereldmarkt heeft de melk zo’n 25 procent duurder gemaakt. De prijsstijging is vooral goed te merken bij de goedkopere fabriekskaas. „Bij boerenkaas is de prijsstijging even groot, maar de opbrengst voor de boer minder”, zegt een woordvoerder van de Bond van Boerderij Zuivelbereiders.

„De boer krijgt tussen de 10 en de 15 procent meer voor de kaas. Dat is eigenlijk nog te weinig, want in de afgelopen jaren is het voor veel boeren niet best gegaan. De prijs mag nog zeker 5 tot 10 procent stijgen, in lijn met de melkprijs. Anders loont het nauwelijks om van dure melk kaas te maken.”