Buitenland

Nationalisten Japan op het oorlogspad

TOKIO - In de Japanse hoofdstad Tokio stapte een 58-jarige nationalist stapte twee weken geleden uit een taxi voor het parlementsgebouw en schoot zichzelf dood. In een brief protesteerde de man tegen het buitenlands beleid van Japanse premier Yasuo Fukuda. Het is het jongste incident in een lange reeks van zorgwekkende acties door ultrarechtse groeperingen in Japan.

Van onze correspondent
14 March 2008 11:59Gewijzigd op 14 November 2020 05:38

Zelfmoorden en incidenten met vuurwapens worden doorgaans uitgebreid door de Japanse media verslagen. Maar het incident voor het parlement kreeg nauwelijks aandacht. Zodra incidenten een politiek tintje krijgen, wordt het te gevoelig om ze te verslaan.De nationalist klaagde dat de Japanse premier niet standvastig genoeg is in onderhandelingen met buurlanden. Japan heeft territoriale geschillen met alle landen waarmee het zijn grenzen deelt. In een tweede brief maande de nationalist de media het Japanse volk ertoe te bewegen de Yasukunitempel vaker te bezoeken. De tempel in Tokio is een symbool voor het Japanse militarisme van de Tweede Wereldoorlog. Hier bidt men voor de zielen van Japanse soldaten en voor die van veroordeelde oorlogsmisdadigers.

Toen de voormalige premier Koizumi de Yasukunitempel bezocht, bekoelde de relatie met China en Zuid-Korea. Tot grote ergernis van Japanse nationalisten weigert huidig premier Fukuda het voorbeeld van Koizumi te volgen.

De invloed van Japanse nationalisten is veel groter dan hun aantal doet vermoeden. Volgens de Japanse politie gaat het slechts om zo’n 10.000 mensen. Dat is minder dan 0,01 procent van de bevolking.

Tot enkele jaren geleden werden zij voornamelijk gezien als onschuldige lawaaimakers en herrieschoppers. Maar het lukt nationalisten steeds vaker mensen zodanig te intimideren dat dezen in hun vrijheden worden beperkt.

Afgelopen maand zegde bijvoorbeeld een tophotel in Tokio het jaarlijkse congres van de grootste vakbond voor leerkrachten, de zogenoemde Nikkyoso, af nadat nationalisten hadden gedreigd problemen te veroorzaken. Zelfs nadat een Japanse rechter gelastte om het congres te laten doorgaan, weigerde het hotel dat te doen.

Nikkyoso is een teer punt onder nationalisten. De naar links neigende organisatie heeft in de loop der jaren veel invloed weten uit te oefenen op de manier waarop wordt lesgegeven in Japan, vooral over de Tweede Wereldoorlog. Confrontaties tussen Nikkyoso en het conservatieve Japanse ministerie van Onderwijs zijn legendarisch.

Bedreigingen zijn aan de orde van de dag in Japan. De makers van een nieuwe kritische film over de Yasukunitempel kregen onlangs zulke verontrustende bedreigingen dat ze besloten hun kantoor in Tokio te verhuizen. Wel gaat de Japanse première van hun film door.

Het blijft niet altijd bij bedreigingen. In 2006 stak een 66-jarige nationalist het huis van de moeder van de Japanse parlementariër Koichi Kato in brand uit protest over Kato’s kritiek op Koizumi’s bezoeken aan de Yasukunitempel.

In een interview met de Japanse pers zei Kato: „Tien jaar geleden zou ik hebben gezegd dat het overdreven zou zijn om je bezorgd te maken over nationalisten. Maar mensen zijn steeds minder bereid om over nationalisten en Yasukuni te praten. Onze maatschappij is meer nationalistisch aan het worden en er is minder persvrijheid.”

De pers heeft het inderdaad zwaar te verduren. Vrijwel alle Japanse mediaorganisaties zijn bedreigd of aangevallen. „Persvrijheid en de journalisten”, zei de voorzitter van de Japan Newspaper Publishers & Editors Association tijdens de jongste jaarvergadering, „worden geconfronteerd met een uitermate moeilijke situatie.”

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer