Ik kan me de vluchten nog haarfijn herinneren die eindigden of begonnen als bidmoment. Moeilijke landingen tijdens hevige regenval, landingen die na twee, drie keer uitstellen werden doorgezet. Take-offs bij onweer, of ongewoon heftige turbulentie hoog in de lucht.Op zulke momenten wordt het stil in een vliegtuig en doet het er niet meer toe of je als een keizer in je businessclassstoel zetelt of opgevouwen in de economyclass zit. Met fijnzinnige dogma’s gedrapeerde levensbeschouwingen doen er dan vaak evenmin toe: ze schrompelen ineen tot slechts één rauwe kreet: hoe red ik het vege lijf?

Zou dat de reden zijn waarom de Indonesische prijsvechter Lion Air op elke stoel een gebedskaart heeft neergelegd? Op zich een mooie daad, niet waar? Een vliegmaatschappij die zijn passagiers stimuleert om te bidden voor de vlucht. Geheel in lijn met de Indonesische grondwet, die slechts vijf religies erkent -islam, protestants geloof, rooms-katholicisme, hindoeïsme en boeddhisme-, biedt de folder gebeden aan.

Toch was het wel even schrikken toen ik de kaart ontdekte. Waarom zouden ze oproepen tot gebed? Dat die kaart nu juist in een Indonesisch toestel moet liggen. Vorig jaar zijn immers alle Indonesische vliegmaatschappijen door de Amerikaanse luchtvaartautoriteiten op de zwarte lijst gezet omdat ze de veiligheidseisen voor hun toestellen aan hun laars lappen. Ze mogen om die reden ook in Europa niet meer landen.

Maar laten we het positief opvatten. Openlijke erkenning dat de mens met al zijn technisch kunnen afhankelijk blijft van een hogere macht doet weldadig aan voor iemand die gewend is om op biddag tegen de stroom in naar de kerk te fietsen.

Intussen biedt de folder natuurlijk wel voor elk wat wils. Waar bidt een vliegende moslim eigenlijk voor, en wat laat hij liggen? Wat prevelt een rooms-katholiek en wat een protestant? De samenstellers van de folder schijnen het precies te hebben uitgezocht. In het moslimgebed domineert het ontzag: „Oh Allah, overgiet ons met uw zegeningen en bescherm ons op deze reis tegen gevaren en tegenslagen, en bescherm ook onze families en bezittingen (!).”

In de protestantse variant valt het bijna brutaal aandoende vertrouwen op. „Wij geloven dat Gij ons vliegtuig zult beschermen tegen alle gevaren. Dat Gij de handen en hoofden van de piloten zult leiden teneinde ons op tijd en veilig op onze bestemming te brengen.” Rooms-katholieken zijn bescheidener. „Wij smeken: zegen ons met een veilige reis, met goed weer. Zegen ons met de bescherming van al uw engelen, zodat de bemanning van dit toestel ons veilig op onze bestemming brengt.” De hindoe- en boeddhistische gebeden vallen op door de onthechting die erin doorklinkt: (…) „houd onze geest en ons gedrag zuiver en geef ons innerlijke vrede en vreugde.”

In gedachten zag ik het al helemaal voor me: tijdens hevige turbulentie grijpt iedereen naar de kaart, zoekt zijn of haar gebed op en binnen korte tijd is de cabine gevuld met veelsoortig geprevel.

Nood leert bidden, maar de kwaliteit van de gebeden wordt er -zoals gezegd- meestal niet beter op. Hulp vanbuiten is dan hard nodig, maar de gebedsfolder van Lion Air kun je goed missen.

Een christen kan op zulke momenten beter hopen op die andere hulp: de Heilige Geest. Die hem leert beleven en uitspreken wat de Schrift belooft: een mengeling van ontzag, intens vertrouwen en volledige overgave, samengevat in de woorden: mijn tijden zijn in Uw hand.